Hoe het is om je brood te verdienen als ontwerper van wietzakjes

In tegenstelling tot letterlijk al het andere in het Verenigd Koninkrijk op dit moment, doet de zwarte markt voor cannabis het eigenlijk best goed. De Britse wiethandel wordt voorzichtig geschat op ongeveer 2,6 miljard pond per jaar (ongeveer 2,9 miljard euro) - zelfs nu de regering flirt met het idee om cannabis te promoveren tot een klasse A-drug, waardoor het op gelijke voet zou komen te staan met cocaïne en heroïne.

Om het momentum van de industrie in perspectief te plaatsen: dat is 900 miljoen pond meer dan de hele Britse visindustrie en ongeveer evenveel als het hele BBP van het Zuid-Pacifische land Oost-Timor.

Tot voor kort was het kopen van wiet in het Verenigd Koninkrijk niet veel veranderd sinds het een ding werd. Sociale media hebben het kopen van wiet nog gemakkelijker en handiger gemaakt; vacuüm verzegelde exprespost heeft angstig wachten op dealers vervangen en flitsende designverpakkingen hebben de plastic zakjes met het gezicht van Bob Marley, de steeds minder fantasierijke marihuanabladeren of het verbijsterend populaire Uzi machinepistool vervangen. Deze transformatie heeft een domino-effect gehad op de hele industrie en er zijn nu tal van legale manieren om te profiteren van de Britse liefde voor hennep.

"De markt is erg veranderd en ten goede ook. Mensen geven nu om wat ze roken, dus moeten verkopers ook geven om wat ze verkopen," zegt Jack Chapman, oprichter van het in Nottingham gevestigde bedrijf DC Packaging (AKA Dank Canz).

Chapman stelt geen vragen aan zijn klanten - maar je hoeft geen geheelonthouder te zijn om erachter te komen wie er behoefte heeft aan op maat gemaakte cannabisverpakkingen. “Wiet is veel beter geworden," zegt hij. “Er is veel meer van en steeds meer mensen willen het gebruiken en de verpakking weerspiegelt dat, want merken moeten opvallen en het product moet er altijd beter uitzien dan wat er al op de markt is.”

“De verpakking zelf heeft een lange weg afgelegd dankzij Amerika, waar de legalisering de zaken duidelijk heeft veranderd,” voegt Chapman toe. "Zoals alles gaan ook wietverpakkingen door trends heen. We begonnen met verzegelde blikjes, waarbij het even leuk was om een blikje wiet open te trekken, maar die raakten uit de mode omdat het metaal niet voedselveilig was en je niet kon zien wat je kocht. Toen waren het potten - die waren veilig maar te omvangrijk en nu zijn het mylarzakjes.”

Als ze geen cannabisaccessoires verkochten, zou Dank Canz het soort bedrijf zijn waar de Tories warm voor zouden lopen. Chapman begon het bedrijf met slechts 200 pond, in 2017. Hij kocht een thuisprinter en wat met de hand gesneden labels en ging aan de slag met Photoshop. Vijf jaar later heeft hij drie mensen in dienst, runt hij het bedrijf vanuit zijn eigen vestiging en ontwerpt, drukt en verzendt hij wekelijks duizenden labels, samen met andere op maat gemaakte wietsnuisterijen zoals vloei, aanstekers en zelfs biologisch afbreekbare grinders voor de milieubewuste stoner.

"Dit is waarschijnlijk niet eens één procent van wat we hebben gedaan," vertelt Chapman me terwijl we naar een muur in het kantoor van zijn fabriek kijken, volgehangen met designer mylartassen. Hij leidt me rond en vertelt me wat er te zien is. Op een gegeven moment neemt hij me mee naar een reeks zakjes versierd met een afbeelding van het iconische logo van Transport for London. De grootste is ongeveer zo groot als een brood. Als ik hem vraag waar dit monster voor is, lacht hij en zegt: "Een heleboel wiet."

"Dit werd gemaakt voor een van de grotere merken waar we mee hebben gewerkt. Ze zijn beroemd om hun treinkaartje-stijl stickers met de naam van de wietsoort erop - wat natuurlijk aansluit bij hun hele transportthema, het laat mensen praten en zorgt ervoor dat je opvalt op Instagram."

Er is nog meer bewijs van deze social media savvy benadering van branding te zien in de kamer. Naast de gewone paspoortformaat mylarzakjes zijn er tal van aangepaste vormen - Chapman vertelt me dat dit de nieuwste trend is in cannabisverpakkingen. De meeste zijn in de vorm van verschillende stripfiguren - want mascottes zijn leuk - maar er zijn er ook in de vorm van brievenbussen van de Royal Mail, Nokia 3310's en zelfs een champagnefles op ware grootte.

“Het gaat om opvallen op Instagram, waar een grote cannabisgemeenschap is", legt Chapman uit. “We vertrouwen op sociale media voor waarschijnlijk 80 procent van onze klanten, dus we vinden het leuk als mensen naar ons toekomen met deze creatieve ontwerpen.”

“Instagram kan ons echter ook tegenwerken. We hebben nog nooit problemen gehad met de wet omdat we natuurlijk gewoon verpakkingen maken en wat er uiteindelijk op komt te staan is onze zaak niet, maar Instagram haat alles wat met wiet te maken heeft en we zijn al een tiental accounts kwijtgeraakt. Elke keer als dit gebeurt verliest het bedrijf zijn belangrijkste aanspreekpunt en moeten we vertrouwen op onze klanten en de cannabis gemeenschap om weer op de rails te komen.”

Ondanks dat het volledig legaal is, krijgen ontwerpers van cannabisverpakkingen toch kritiek. In 2021 publiceerde de Daily Mail een artikel waarin Dank Canz en Chapman persoonlijk werden bekritiseerd voor het maken van verpakkingen die lijken op snoepmerken die populair zijn bij kinderen. Chapman negeerde destijds alle verzoeken om een reactie te geven, maar is nu van mening dat het gemaakte punt terecht was. 

“Ze hebben een probleem aangestipt en ik ben het ermee eens dat deze verpakkingen alles behalve aantrekkelijk moeten zijn voor kinderen,” zegt hij. “We weten dat legalisering nu niet op de agenda staat, maar als dat gesprek er ooit komt, dan moet cannabis behandeld worden als een volwassen product, vergelijkbaar met tabak of alcohol.”

Hoewel effectieve branding op sociale media een geweldige manier is om klanten aan te trekken, kan elke influencer die betaald wordt om random eiwitsupplementen te promoten, je vertellen dat dit niet altijd garant staat voor kwaliteit. Voor marihuana geldt hetzelfde.

“Het idee dat goed ontworpen verpakkingen goede wiet betekenen is uiterst misleidend,” zegt James, een 27-jarige roker uit Londen. Zijn naam is achtergehouden om zijn identiteit als canna-seur te beschermen. “Ik denk dat mensen 90 procent van de tijd niet krijgen wat er op het etiket staat. Mensen kunnen mylarzakjes dichtplakken zodat het lijkt alsof ze geïmporteerd zijn, maar de realiteit is dat het gemakkelijk is om online generieke zakjes te kopen en mensen om de tuin te leiden.”

“Maar de ontwerpen hebben alles te maken met herkenning en het merk wat karakter geven – als ik een mooie wietsoort krijg en ze hebben hard gewerkt aan een mooi ontworpen label, ben ik wel geneigd ze te volgen op Instagram, dus het dient wel degelijk een doel.”

Hoewel luxe verpakkingen een relatief nieuwe trend zijn, zijn ze populair in een tijd dat er steeds sterkere cannabissoorten zowel in het Verenigd Koninkrijk als in de rest van de wereld worden aangetroffen, die duidelijk verband houden met bepaalde potentiële gezondheidsproblemen.

“Hogere THC-varianten zie je de afgelopen 10-20 jaar steeds vaker, zegt professor Valerie Curran, die gespecialiseerd is in psychofarmacologie en emeritus hoogleraar klinische, onderwijs- en gezondheidspsychologie aan de University College in Londen is. “Terwijl vier tot zes procent THC 20 jaar geleden gebruikelijk was, komt nu 15 procent en meer het meest voor - en die met meer dan 20 procent steeds vaker. Naast de hogere THC-waarden zijn andere belangrijke cannabinoïden - vooral CBD, dat kan beschermen tegen bepaalde schadelijke effecten van THC - aanzienlijk afgenomen.”

“Hoge THC-waarden en frequent gebruik wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op verslaving - een probleem dat minstens negen procent van de gebruikers en 20 procent of meer van de dagelijkse cannabisgebruikers treft,” voegt ze eraan toe. “Een veel minder frequent, maar zeer ernstig probleem is het krijgen van een psychose - die meer uitgesproken is bij degenen die om genetische redenen kwetsbaar zijn.”

Hoewel de risico's van cannabisgebruik goed bekend zijn, heeft dit de geleidelijke toename van het aantal Britten dat aangeeft cannabis te gebruiken niet tegengehouden - maar liefst twee miljoen mensen die de drug minstens één keer per maand gebruiken. Met een ingewikkelde maar steeds meer winstgevende en groeiende medische cannabisindustrie die op de achtergrond meewerkt, lijkt het erop dat de betrokkenen aan de andere kant van de industrie bedrijven als Dank Canz nog wel even bezig zullen houden.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.