Een donkere wolk van tekstberichtjes laat je voelen hoe het is om online gepest te worden

“Zelfs een varken zou je een dikzak noemen.” “Je stond zeker achteraan in de rij toen de hersens werden uitgedeeld.” “Je laat me kotsen, LOL.”

Het is slechts een willekeurige greep uit alle anonieme haatberichten die de Belgische tiener Louise in 2014 via het sociale netwerk ask.fm kreeg toegestuurd. Het verhaal van Louise is een extreem geval van cyberpesten, met extreme gevolgen: op 3 september dat jaar hing ze zichzelf op aan de schommel in haar eigen achtertuin. Ze was zestien jaar oud.

In dat zelfde jaar werd 11,4% van alle Nederlandse jongeren tussen de zestien en achttien jaar het slachtoffer van cyberpesten, volgens cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek. Cyberpesten is een probleem dat dan ook hoog op de agenda staat, maar waarvoor de oplossingen niet bepaald voor het oprapen liggen. "Stop met in het virtuele te vertoeven,” probeerde Louise’s vader het nog, zo schreef de Belgische krant Het Laatste Nieuws. “Dat is niet het echte leven.”

Juist vanuit de digitale wereld wordt er gelukkig ook actie ondernomen. Het project This was Louise’s phone is daar het meest recente voorbeeld van – een interactieve website die je in een ruimte brengt die gevuld is met zeshonderd zwevende, blauwe ballonnen, waarop de originele Franse teksten staan die na de dood van Louise op haar telefoon werden aangetroffen. “Comment on peut être si moche et conne?” is er bijvoorbeeld eentje – ”Hoe kan het zijn dat je zo dom en lelijk bent?”

Het concept van dit project is bedacht en ontwikkelt door het designbureau Air Brussels, uitgevoerd door Dog Studio en vormgegeven door Studio Unfold, in opdracht van de Waalse kabelaanbieder VOO en de nationale politie van België. De virtuele ruimte gaat 360 graden rond, waardoor je als bezoeker eigenlijk geen kant op kunt zonder geconfronteerd te worden met de boosaardige, anonieme boodschappen. Op de grond van de ruimte ligt de telefoon van Louise – één klein object dat deze stortvloed aan haat bevat.

Via meerdere stappen wordt je rondgeleid door de ballonnenbrei, met steeds weer nieuwe narigheden die om je oren worden geslingerd. Ook hoor je de stem van Louise’s vader, die optreedt als een soort gids. “Ze ontving honderden berichtjes per dag,” zegt hij bijvoorbeeld. “Op een gegeven moment werd het ondraaglijk.”

Aan het einde van de tour kom je terecht bij een grote, zwarte muur, waarop je een manifest tegen cyberpesten kunt ondertekenen. Een online antwoord op een online probleem, dat neerkomt op een flinke verzameling van woorden die op zichzelf niet zoveel om het lijf hebben, maar gezamenlijk des te meer – net zoals bij cyberpesten dus eigenlijk. Alleen zijn deze woorden een stuk minder anoniem. En een stuk minder laf.

 Het manifest. Screenshot van de auteur

Breng zelf een bezoek aan de ballonnenruimte, en bekijk in de video hieronder hoe het project tot stand kwam: