Hoe ongezond is het om mijn eigen snot te eten?

Ach, vrienden. Ze zijn net familie, maar dan beter. Je kunt ze zelf uitkiezen, en ze zullen nooit dingen tegen je zeggen als "het is hier geen hotel". Maar hoe leuk je vrienden ook zijn, ze doen soms ook heel erg domme dingen. Dingen waar ze wakker van liggen, en die ze liever niet met de wereld delen. Dingen die vragen bij ze oproepen die ze maar wat graag beantwoord zouden zien. Gelukkig hebben ze jou om die vragen namens hen te stellen. En gelukkig is er deze column, waarin wij hun beschamende vragen beantwoorden.

Het scenario
Toen je vriend nog een klein kind was, vertelde zijn moeder hem een keer dat hij niet te veel moest snoepen. Dat deed je vriend dan ook niet – dacht ze. Van zijn lunchgeld kocht hij stiekem een shitload aan winegums en andere zoete meuk bij de supermarkt, en niemand die het doorhad. Totdat hij op een dag bij de tandarts langsging.

Ook tegenwoordig probeert hij zijn snoepgewoonte verborgen te houden, alleen is zijn smaak nogal veranderd. Zodra niemand kijkt, steekt hij zijn vinger in zijn neus, om er vervolgens een flinke klodder snot uit te halen. Heerlijk. Het mag er dan een beetje onverzorgd uitzien, maar het is in ieder geval een stuk minder schadelijk dan suiker. Het komt nota bene uit je eigen lijf, dus dan kan het onmogelijk ongezond voor je zijn. Toch?

De feiten
Eigenlijk zijn de meningen hierover nogal verdeeld. Hoewel snot niet bepaald een onderwerp is waar al sinds mensenheugenis onderzoek naar wordt gedaan, zijn er al redelijk wat deskundigen die zich hebben afgevraagd of het gezond is om snot naar binnen te werken. En is er zowel een 'ja-kamp' als een 'nee-kamp' ontstaan.

Voorstanders zeggen dat het goed is voor je afweermechanisme. Volgens de Amerikaanse biochemicus Katharina Ribbeck, die hier twee jaar geleden onderzoek naar deed, is het eten van snot zelfs een goed alternatief voor antibiotica. Aangezien snot bacteriën niet doodt, maar wel kan voorkomen dat ze veel schade toebrengen, zou je het als preventief bestrijdingsmiddel kunnen zien. "Dus niet om infecties te laten verdwijnen, maar wel om ze te voorkomen," zei Ribbeck hierover.

Een gezond mens produceert een goede liter snot per dag, wat grotendeels bestaat uit water. Voor een paar procent bestaat het ook uit mucine, het stofje dat niet alleen je snot slijmerig maakt, maar ook de ziektekiemen bestrijdt. Mucine doodt die ziektekiemen dus niet, maar verzwakt ze dusdanig dat ze geen kwaad meer kunnen. Volgens de Oostenrijkse longspecialist Friedrich Bischinger is het eten van snot daarom een goede manier om je immuunsysteem aan deze ziektekiemen te laten wennen.

Bischinger noemt het zelfs een "risicofactor voor infectieziekten, allergieën en longaandoeningen" om niet uit je neus te eten. Het is volgens hem dan ook gek dat we kinderen juist aanleren dat ze niet uit hun neus mogen peuteren. "De moderne geneeskunde bedenkt allerlei dure oplossingen voor onze zwakke afweer. Neuspeuteren kost niks."

Het 'nee-kamp' is niet eens zozeer fel tegen het eten van snot, maar is gewoon niet zo overtuigd van de heilzame werking. We produceren aan de lopende band snot en slijm, en het grootste gedeelte daarvan slikken we gewoon weer in. "Dus het is helemaal niet nodig om het zelf uit je neus te halen om het vervolgens op te eten," zei KNO-arts Frits Jan van Hemert eerder dit jaar tegen Editie NL. Zelfs al is het gezond om snot te eten, dan nog maken die kleine beetjes die je uit je neus pulkt eigenlijk maar een verwaarloosbaar verschil.

Het ergste dat kan gebeuren
Nu denkt niet iedereen in kleine beetjes. Een 53-jarige Amerikaanse vrouw bijvoorbeeld, die zo hard in haar neus peuterde dat ze niet alleen haar neustussenschot perforeerde, maar ook een gat in haar voorhoofdsholte groef.

Dan hebben we het meteen ook wel over iemand die zeer dwangmatig neuspeutert, wat met een mooi woord rinotillexomanie wordt genoemd. Zolang je je vinger een beetje in bedwang kunt houden en je peutergedrag geen maniakale vormen aanneemt, kan er weinig misgaan.

Wel benadrukte KNO-arts Van Hemert dat je de meeste besmettingen oploopt via je handen, waardoor het eten van snot ook juist tot méér infecties zou kunnen leiden. Hij vergelijkt het met wanneer je met je handen eet: het is net even wat schoner als je van tevoren je handen hebt gewassen. Al zegt dat dus niet zozeer iets over de snot zelf, maar de manier waarop je het tot je neemt.

Wat je tegen je vriend kunt zeggen
Het lijkt al met al mee te vallen hoe erg het is om je eigen snot op te eten, maar om dat toch nog even bevestigd te krijgen nam ik contact op met dr. Robert Henkin, een man die je zonder al te veel overdrijving een pionier in de snotwetenschap kunt noemen. Ook hij heeft geen hoge pet op van de heilzame werking van snot, zegt hij, maar neuspeuteraars hoeven wat hem betreft inderdaad niet bang te zijn dat ze een groter risico op ziektes lopen. "Het klinkt misschien als iets smerigs, maar je zult er niet sneller ziek van worden."

Mocht je vriend net zo dwangmatig zijn vinger in zijn neus steken als die 53-jarige vrouw, dan is het misschien aan te raden om hulp te zoeken. Maar valt dat verder wel mee, dan hoef je je over zijn gezondheid gelukkig geen zorgen te maken, en mag hij vrolijk verder uit zijn neus peuzelen.