Ik dook in de vage wereld van de antikatermiddelen

Sinds ik een jaar geleden voor het eerst een technofeest bezocht, doet het algoritme zijn best om mijn tijdlijn te vullen met waaiers, visnettopjes en herbruikbare oordoppen. Nu bezwijk ik niet zo snel onder de druk van targeted ads, maar één soort reclame trok afgelopen zomer wel steeds mijn aandacht: die voor ‘anti-dinsdagdippillen’. 

Verschillende bedrijven, met schijnbaar grote budgetten voor social media-marketing, proberen festivalliefhebbers met hun reclames te overtuigen dat ze ieder weekend tot het gaatje kunnen gaan zonder daar in dagen erna last van te hebben. Klinkt als een uitkomst, maar werkt zoiets echt?

Hoewel de anti-katerpil een ding van alle tijden is, spelen verschillende merken als Tripsitter, Geen dinsdagdip, Afterkar en SKIP JE DIP! de afgelopen jaren goed in op de behoefte van jonge drugsgebruikers om keihard te kunnen feesten zonder de hardnekkige dinsdagdip te ervaren. Sommige supplementen, zoals Tripsitter, neem je vóórdat je een middel als XTC gaat gebruiken, om zo “je hersenen en lichaam zowel tijdens het feesten als de dagen daarna optimaal te ondersteunen”, terwijl andere, zoals SKIP JE DIP!, focussen op het herstel achteraf. 

Nou heb ik zelf nooit echt last van een dip, maar ken genoeg mensen die zich de dagen na een feestje of festival somber en vermoeid voelen. Zo ook Isabelle*, die ik vroeg het middel SKIP JE DIP! te testen na een weekendfestival, om te kijken wat er waar was van de lovende reacties die ik zag op TikTok, Instagram en Trustpilot. Het middel, bestaande uit 5-HTP, L-Tryptofaan, vitamines en co-enzym Q10, neem je ten minste vierentwintig uur na afloop van je festival (lees: vierentwintig uur nadat je drugs als MDMA of XTC hebt gebruikt), drie dagen lang. 

Isabelle volgde deze instructies netjes op, en nam de eerste twee pillen in op maandagavond, na een weekend raven op Solar (een meerdaags festival in Roermond dat dit jaar overigens een geweldige techno line-up had): “Op dinsdag voelde ik me best wel emotioneel, maar ik dacht vooral dat dit te maken had met het slaaptekort van afgelopen weekend. Ik hoopte dat dit gevoel met behulp van de pillen de volgende dag wel weg zou trekken.” Op dinsdag nam ze de tweede dosis. “Toen ik woensdag wakker werd had ik toch echt een dipje. Ik voelde me niet energieker.” 

Mijn proefpersoon moest zichzelf dus op eigen houtje door haar dip heen slepen. Om meer inzicht te krijgen in hoe dit soort pillen zouden moeten werken, sprak ik met preventiedeskundige Sarah Graman van Jellinek. Ze doet onder andere onderzoek naar en geeft voorlichting over recreatief drugsgebruik. We beginnen bij het middel Tripsitter, waarvan één verpakking zes tabletten bevat, die je verspreid over drie momenten vóór en na je festival inneemt. “In dit supplement zitten veel antioxidanten. Daarvan weten we dat die je inderdaad kunnen beschermen bij oxidatieve stress, wat vrijkomt op het moment dat je een middel als MDMA gebruikt,” legt Graman uit. “Alleen: dat zit ook gewoon in voeding. Dus als jij voordat je gaat feesten een lekkere blauwe bessensmoothie drinkt, en pasta met broccoli en een stukje zalm eet, dan heb je de boel al net zo goed beschermd als wanneer je zo'n supplement inneemt.” 

Waar Tripsitter zich richt op het voorkomen van schade door relatieve stress, richten de SKIP JE DIP!-pil en alle aanverwanten zich met ingrediënten als 5-HTP en L-tryptofaan meer op het herstel achteraf. Deze stofjes spelen een belangrijke rol in de aanmaak van serotonine – iets waar je lichaam na een nachtje trippen wel wat hulp bij kan gebruiken. Maar in hoeverre helpt zo’n supplement? 

“Wetenschappelijk onderzoek is nog niet helemaal duidelijk over het effect van L-tryptofaan,” vertelt Graman. “Het zou zo kunnen zijn dat het mogelijk wel kan helpen, en er zijn niet zoveel bijwerkingen van gemeld. Maar door het niet te slikken doe je je lichaam niet veel tekort en je voorkomt er ook geen schade mee.” Het kan dus weinig kwaad om L-tryptofaan zelf eens uit te testen als je last hebt van een dinsdagdip. Let dan wel goed op de dosering: “Het voordeel van dure, kant-en-klare supplementen zoals Geen Dinsdagdip is dat ze wel bepaalde doseringen hanteren waar je je gewoon klakkeloos aan kunt houden,” aldus Graman.

5-HTP

Op het gebruik van 5-HTP is Graman kritischer. Ze raadt het zelfs sterk af om dit middel in te nemen nadat je MDMA hebt gebruikt: “Over dit stofje weten we dat het niet eens zoveel zin heeft èn dat het mogelijk risico's met zich meebrengt.” Zo wordt er op de website van Unity, een organisatie die zich inzet voor risicoreductie rondom drugs en nauw samenwerkt met Jellinek, door middel van wetenschappelijk onderzoek uiteengezet dat het gebruik van 5-HTP een verhoogd risico geeft op hart- en vaatproblemen. Daarnaast kunnen dopamine en (nor)adrenaline door toediening van 5-HTP uitgeput raken, wat depressieve symptomen juist kan verergeren. 

Waar ik eerst uitging van ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ bij het bestellen van de SKIP JE DIP!-pillen, wordt mij nu verteld dat het gebruik ervan risico’s met zich meebrengt. Nu lijkt het misschien tegenstrijdig om je ineens druk te gaan maken over risico’s en bijwerkingen nadat je wie-weet-hoeveel MDMA hebt weggewerkt – toch vraag ik me af waarom dit bedrijf ervoor kiest dit twijfelachtige ingrediënt toe te voegen aan hun product. Ik belde met Wouter Metselaar, een van de oprichters, die me te woord stond over hun keuze.

“Laat ik vooropstellen dat ik de wetenschap absoluut niet wantrouw, en ik me bewust ben van het feit dat er bijwerkingen en risico’s zitten aan het gebruik van 5-HTP,” zegt hij. “Maar het is ook belangrijk om te kijken naar de context van de onderzoeken die Unity aanhaalt. Hoe lang hebben de proefpersonen bijvoorbeeld achter elkaar 5-HTP gebruikt? Het onderzoek waar Unity naar refereert bestudeert langdurig gebruik van 5-HTP bij mensen met een depressie - een hele andere situatie dan bij ons supplement.” Volgens Wouter, die over de ingrediënten van SKIP JE DIP! geadviseerd wordt door een research & development-team en een voedingsdeskundige, kun je de proefpersonen van deze onderzoeken niet vergelijken met een festivalganger die een dinsdagdip ervaart en slechts drie dagen op rij 5-HTP binnen krijgt in een dosis van 200 milligram. 

Er is meer onderzoek nodig om een hard oordeel te vellen over de werking van 5-HTP bij depressieve klachten. Een analyse uit 2020, gepubliceerd door Oxford University, beaamt ook dat de tot nu toe gepubliceerde onderzoeken relatief zwak zijn vanwege het ontbreken van placebogroepen. Daarom mogen bedrijven ook geen harde claims maken over de ingrediënten die zij gebruiken: je leest daarom vaak zinnen als ‘stof X kan werking Y verbeteren en je meer energie geven’, of ‘het molecuul kan hersenbeschermend werken’. Wouter staat volledig achter het product dat hij verkoopt, maar hoopt ook op uitgebreider onderzoek: “Ik vind dat we een eerlijk supplement aanbieden, en als het niet werkt, krijg je je geld terug. Als onze producent meldingen krijgt over bepaalde risico’s van een ingrediënt dat verwerkt zit in ons supplement, wordt de samenstelling direct aangepast.”

Het lijkt er dus op dat de wonderpil tegen de dinsdagdip nog niet uitgevonden is. De supplementen die ik afgelopen zomer op mijn tijdlijn voorbij zag komen zijn geen risicoloos ticket naar een dip-vrije dinsdag, en vooral een dure vervanging van gezond eten. Als je het Sarah vraagt, is de drugskater nou eenmaal onderdeel van het feestje: “Je moet niet vergeten dat je op een festival (of waar je ook gaat gebruiken), superveel energie verbruikt. Je staat hartstikke hard te dansen, en hebt het enorm naar je zin. Overal zijn prikkels: menigten, harde muziek, felle lichten en lasers. Het is een enorme ervaring en je staat echt onwijs aan.  Ook als je niet gebruikt, verbruik je enorm veel energie. En dat is geen energie die je cadeau krijgt. Dus het is hartstikke logisch dat je de dagen daarna even moet bijkomen om en je reserves moet aanvullen. Omarm je dip, ga lekker in de zon liggen, slaap veel en ga iets leuks doen met vrienden. Dat is de gezondste én goedkoopste manier om uit die neerwaartse spiraal te komen.” 

*De achternaam van Isabelle is bekend bij de redactie.