Hoe erg is het om voedsel op te warmen in een smerige magnetron?

In het huis van jouw vriend woedt een soort Koude Oorlog. Sinds twee maanden zit de magnetron onder de rode pastasaus, en noch hij, noch een van zijn huisgenoten maakt ook maar enige aanstalten om het schoon te maken. Inmiddels wemelt het daarbinnen van de stukjes nachochips en aangekoekte teriyakisaus, en in de hoek zit een soort ondefinieerbaar vliesje dat nog het meest lijkt op een olievlek. De laatste keer dat jouw vriend zijn kant-en-klaarmaaltijd naar binnen schoof, kon hij bovendien zweren dat hij een oud stukje kip op zijn eten zag vallen, dat met een beetje geluk pas net een paar weken aan de bovenkant van de magnetron zat vastgeplakt.

Hoewel de meeste prullenbakken waarschijnlijk beter ruiken dan deze magnetron, is je vriend er vrij zeker van dat alle bacteriën doodgaan als-ie eenmaal wordt aangezet. Dus kan hij ook makkelijk zijn avondmaaltijd erin opwarmen; dat er ondertussen wat smurrie naast ligt betekent verder niet dat hij gezondheidsrisico’s loopt. Toch?

In je magnetron krioelt het van de ziektekiemen - zowel afkomstig van voedselrestjes als van onszelf. Uit onderzoek van de Universiteit van Arizona blijkt zelfs dat het deurtje van de magnetron een van de smerigste oppervlaktes is binnen gedeelde kantoorruimtes. Door voedsel in de magnetron op te warmen, gaan bovendien bij lange na niet alle bacteriën dood. Een recent onderzoek in Scientific Reports wijst uit dat, wanneer je een keukenspons probeert te ontsmetten met een rondje magnetron, deze er alleen nog maar smeriger uit zou komen. Daarnaast kan het ook zo zijn dat voedsel niet gelijkmatig verhit wordt, bijvoorbeeld omdat het te dik is, of nogal asymmetrisch gevormd is. In de stukken die koud blijven, kunnen bacteriën makkelijk overleven, zegt microbioloog Julie Torruellas Garcia van de Nova Southeastern University.

Maar goed, voordat je vriend echt magnetronproblemen gaat krijgen, moet hij het wel heel bont maken – of allergisch voor draaischijven zijn. Als je vriend rauwe, bevroren kip direct in de magnetron laat ontdooien, of er vocht van rauw kippenvlees in morst, kunnen er bacteriën als E. coli of salmonella in terechtkomen. En dat kan vervolgens weer het volgende voedsel besmetten dat wordt opgewarmd, zelfs als je het er alleen maar even snel in doet. E. coli-bacteriën zijn poepbacteriën, wat betekent dat het ook in je magnetron terecht kan komen als je vriend zijn handen niet goed wast na het toiletteren. In het ergste geval kan dat leiden tot voedselvergiftiging of buikgriep.

"Als je voedsel op een bord ligt, of in een plastic bakje zit, kan er weinig gebeuren," zegt Ben Chapman, onderzoeker op het gebied van voedselveiligheid aan de North Carolina State University. Voedselrestjes die tegen de bovenkant van de magnetron aan exploderen zijn drogen snel op, en daardoor hebben pathogenen eigenlijk maar weinig kans om je problemen te bezorgen. Bovendien zijn die restanten meestal erg klein, net als de kans dat het daadwerkelijk pas een paar weken later naar beneden dwarrelt.

Mochten je vriend en zijn huisgenoten nog altijd weigeren hun schoonmaak-impasse te doorbreken, dan is het in ieder geval verstandig als ze hun voedsel op een bord leggen, en het afdekken. Zijn ze er eindelijk klaar voor om dat ratjetoe van ranzigheid weg te werken, dan kunnen ze het best eerst een paar minuten een kopje water opwarmen. De stoom maakt de harde voedselrestjes wat zachter, zodat ze makkelijker kunnen worden weggeveegd. Garcia raadt aan om daarvoor een doek te gebruiken die eerst gedept is in reinigingsoplossing met een beetje bleekmiddel.

Ach, vrienden. Ze zijn net familie, maar dan beter. Je kunt ze zelf uitkiezen, en ze zullen nooit dingen tegen je zeggen als "het is hier geen hotel". Maar hoe leuk je vrienden ook zijn, ze doen soms ook heel erg domme dingen. Dingen waar ze wakker van liggen, en die ze liever niet met de wereld delen. Dingen die vragen bij ze oproepen die ze maar wat graag beantwoord zouden zien. Gelukkig hebben ze jou om die vragen namens hen te stellen. En gelukkig is er deze column, waarin wij hun beschamende vragen beantwoorden.