Een opfriscursus voor het kantoorleven

Kijk eens naar buiten. Zie je dat? Nee? Goed. Niets wijst er namelijk op dat er iets opmerkelijks is gebeurd de afgelopen anderhalf jaar. De wereld gaat open, maar omdat ironie altijd met een knuppel om een hoekje staat om je een tik op je hoofd te geven, betekent dit voor een hele hoop mensen dat we onze opsluiting gewoon hebben verplaatst van huis naar de zaak. Vanaf deze week is namelijk het dwingende thuiswerkadvies van de overheid vervallen en zijn de kantoren weer geopend.

Ik heb hier persoonlijk anderhalf jaar elke dag naar uitgekeken. Een kantoor is in theorie en in praktijk gewoon een plek waar je in ruil voor geld de hele dag doet wat er van je verwacht wordt – niets bijzonders maar als je deze activiteiten lang genoeg hebt moeten uitvoeren in een kleine slaapkamer waar de muren op je afkomen en koffiekopjes zich op miraculeuze wijze opstapelen, verandert een kantoorpand ineens in het beloofde land. 

Je kunt twaalf jaar studeren, een archiefkast vol diploma's en certificaten hebben en elke aflevering van Debiteuren Crediteuren uit je hoofd kennen, maar werken op een kantoor leer je alleen door… te werken op een kantoor. En aangezien we dat met z’n allen weinig hebben gedaan het afgelopen jaar is hier een opfriscursus. Hoe moet het ook alweer? 

Elke baan wordt aanzienlijk leuker als je daadwerkelijk zin hebt om je collega’s te zien, en de kans dat je vrienden wordt met de mensen met wie je acht uur per dag zit opgescheept is best wel aanwezig. Dit is top, maar ook gevaarlijk. Als je een hele dag saaie dingen doet, om vervolgens met je collega’s in het café deze dag door te spoelen met tien bier terwijl jullie samen kankeren over hoe saai het werk is, ben je eigenlijk veel langer met je werk bezig dan gezond en noodzakelijk is. Als je dit elke week een keer (of twee keer, of drie keer, of…) doet, verander je voor je het weet in iemand met een kutbaan die over niets anders dan die kutbaan kan praten. Dat doet het slecht op Tinder, geloof me, en alle vrienden die je hebt gemaakt voor je deze persoon werd, nemen ineens verdacht vaak hun telefoon niet op als je belt.

Een ander ding dat het gevaarlijk maakt om vrienden te worden met je collega’s, is dat ze niet voor altijd je collega zullen zijn. Mensen gaan op een gegeven moment iets anders doen – waarschijnlijk iets wat leuker is of in ieder geval meer geld oplevert. Gun je collega’s dit, en wees blij voor ze. Als je dit persoonlijk neemt ben je niet alleen een narcist die denkt een hoofdrolspeler te zijn in iedereens leven, maar ook een dwaas met verlatingsangst die om de zoveel maanden door een nieuw rouwproces heen moet gaan. 

Speciale noot voor mensen die vrienden (willen) zijn met hun baas: niemand op kantoor mag jou echt, en ik wens je erg veel geluk met je contractonderhandelingen.

Werken kan, soms, absoluut leuk zijn en een beetje geinen met je collega’s is hiervoor cruciaal. Maar laat me een geheimpje vertellen: als je nu om je heen kijkt, zie je niemand die niet bereid zou zijn om jouw bloed te drinken als ze in ruil daarvoor geld kregen zonder te hoeven werken. Ook die receptionist die met de zoetste goedemorgens strooit, en ook die ene IT-guy die al z’n mails afsluit met een geinig, onontdekt .gifje. Iedereen op kantoor, ongeacht salaris, functie of alomvattend levensplezier, kan in één adem minimaal honderd dingen opnoemen die ze liever zouden doen dan op een kantoor zitten met jou. 

Laat je niet uit het veld slaan door deze kennis, maar omarm het. We zijn allemaal slachtoffer van een kapitalistische wurgslang die onze luchtpijp steeds verder dicht knijpt en ons dwingt om af en toe iets in een Excelsheet te schrijven of iets over KPI’s te roepen, dus gebruik dit als excuus om aardig en vergevingsgezind te zijn. Haalt die ene collega z’n deadlines weer niet, dan was hij waarschijnlijk aan het fantaseren over een azuurblauwe zee. Riekt je stagiair uit al haar poriën naar de Jägerbombs van gisternacht? Geef haar aspirines in plaats van een donderpreek. Natuurlijk moet er shit gebeuren en is zakelijk succes sick, maar maak deze doelen nooit belangrijker dan wat er echt toe doet: af en toe uit je neus kunnen vreten zonder je druk te hoeven maken om geld. 

Een kantoor nodigt uit om onderuit te zakken. Dit artikel is bijvoorbeeld geschreven terwijl ik in een onnatuurlijke knik half op een stoel lig, met m’n benen op een bureau. Dat is gewoon erg fijn en prettig. Maar ja, heroïne is dat ook, en dat doe ik ook nooit omdat ik weet dat ik daar in de toekomst nogal wat problemen van kan gaan ondervinden. Rugproblemen zijn serieus – als je puur verdriet in iemands ogen wil zien, vraag dan een willekeurige eind-twintiger die een paar jaar op kantoor werkt naar dat ene spiertje dat van je nek naar je schouderbladen loopt. 

Vergeef mij m’n clichés, maar: dit kan voorkomen worden. Zit rechtop, en niet te lange periodes achter elkaar. Sta af en toe op, loop een rondje en vraag iemand naar het transferbeleid van z’n favoriete voetbalclub. En als je toch onderweg bent, stop even bij HR om te vragen of je zo’n kussentje kan krijgen dat je dwingt om rechtop te zitten. Of zo’n ergonomische skippybal. Of een hoog bureau waar je aan kunt staan. Ik weet dat je niet echt geeft om je toekomstige zelf, maar die persoon gaat de jou van vandaag erg dankbaar zijn als je jezelf geen hernia typt. 

Het kunnen bakken van een goede poets is een essentiële eigenschap als je het leven op kantoor dragelijk wil maken, maar hier wordt vaak veel te makkelijk over gedacht. Natuurlijk, je kunt een haring verstoppen in de ladekast van een collega, en iedereen gaat hier smakelijk om lachen, maar voor je status is het eigenlijk funest om zulke afgezaagde grappen uit te halen. Om een prima fatoe op te krikken tot een legendarische poets moet je een aantal regels strak naleven. 

Verzin je grap zelf. Een prank die rechtstreeks van Google komt wordt je ondergang als-ie mislukt. En weet tegen wie je de grap richt. Hoe leuk is het om iemand die net nieuw is – of nog erger: een stagiair – belachelijk te maken om iets wat hij of zij niet weet? Trap eens omhoog. Vraag ook eens je manager om naar meneer De Leeuw te bellen terwijl je het nummer van Artis geeft. Als een poets geen druk zet op je functioneringsgesprek, staat er ook niets op het spel en valt er dus ook geen eer mee te behalen. En blijf alsjeblieft weg van alles wat met seks te maken heeft, of als dusdanig opgevat kan worden – dat is naar voor het slachtoffer, en de snelste manier om je jeugd te zien verdampen omdat je officieel een engnek bent geworden. 

Het voelt misschien alsof alles wat jou jezelf maakt je lichaam verlaat op het moment dat je een kantoorpand binnenstapt, maar je blijft een mens. En mensen kakken best vaak, en best goor, ook op de zaak. Accepteer dit van anderen maar ook van jezelf. Werken is al kut genoeg zonder buikpijn. Bovendien is met een beetje tact ook van kakken op kantoor iets prettigs te maken. 

Kies voor het toilet waar de minste mensen geconfronteerd kunnen worden met de geluiden en geuren die je onvermijdelijk voort gaat brengen. Neem ook je tijd: stress is nergens voor nodig en doet zeker geen wonderen voor je ingewanden. En, belangrijk: reken uit wat je uurloon is, en wat je eigenlijk hebt verdiend terwijl je weg was. Neem dit bedrag, en ga lekker lunchen van het geld wat magisch naar je toekwam terwijl jij het porselein van de kantoorhemel bombardeerde.