Is citroenwater echt zo’n wonderdrankje als iedereen beweert?

Of het nou de citroen of het water is dat het ‘m doet weten we verder ook niet, maar de wellnesswereld is totaal in de ban van citroenwater. Blogs en tijdschriften zien het zure wonderdrankje als middel tegen acne en gewrichtsontstekingen, en het zou ook nog eens goed zijn voor je immuunsysteem en je bloeddruk. Je zou er zelfs van kunnen afvallen, en het zou je spijsvertering op gang brengen en je lever ontgiften. Beroemdheden zweren erbij – Beyoncé beweert bijvoorbeeld dagelijks een liter ervan te drinken.

Technisch gezien is citroenwater iets vrij simpels: water met een beetje citroensap erin. En blijkbaar ook met heel veel gezondheidsvoordelen. We gingen eens na of het daadwerkelijk zo goed voor je is als iedereen je wil doen geloven.

Verhoogt citroenwater daadwerkelijk je metabolisme, waardoor je afvalt?

Nee, je verwart het met normaal water.

Het oude, vertrouwde water, met of zonder citroen, verhoogt je metabolisme omdat het geen calorieën bevat, maar je lichaam wél calorieën moet verbranden om het in je lichaam op te warmen, vertelt Niket Sonpal, een New Yorkse gastro-enteroloog (iemand die zich bezighoudt met ziekten van het maag-darmstelsel) en professor aan het Touro College of Osteopathic Medicine. Als het water koud is, verbrand je volgens onderzoek misschien wat extra calorieën, maar het verschil is praktisch nihil.

Uit een Japans onderzoek uit 2010 kwam wel naar voren dat muizen wat afvielen wanneer ze polyfenolen binnenkregen, een groep van antioxidanten die terug te vinden zijn in citroenen. “Maar we hebben geen idee of dat bij mensen ook zo werkt,” zegt Sonpal.

Hij wijst er ook op dat je, door regelmatig water te drinken, je maag een vol gevoel krijgt, waardoor je brein minder snel geneigd is om te denken dat je honger hebt. Als je af wil vallen, is het goed om water te drinken in plaats van frisdrank, maar een citroen zelf zal niet op magische wijze vet gaan verbranden.

Oké, maar ik heb zojuist iets bij de snackbar gegeten en nu moet ik het verteren. Citroenwater is toch ook goed voor je spijsvertering?

Als het je idee was om je broek vol met diarree te spuiten, dan kan citroenwater je daar zeker bij helpen.

“Het idee dat citroenen bevorderlijk zijn voor je spijsvertering, is afkomstig van de Ayurvedische geneeskunde,” zegt Sonpal. “In werkelijkheid is het zo dat een hoge dosis vitamine C een laxerend effect kan hebben. Het helpt je dus niet met verteren, maar het zorgt er wel voor dat je veel gaat poepen.”

Oké, maar gelukkig kan citroenwater mijn lichaam wel ontgiften. Toch?

Nee. ‘s Ochtends citroenwater drinken zal er niet voor zorgen dat de gifstoffen in je lichaam op magische wijze zullen verdwijnen. Dat doet je lichaam namelijk gewoon zelf.

“Het menselijk lichaam is geen gootsteen die verstopt raakt door troep, en je vervolgens kunt ontstoppen door er iets in te gooien,” zegt Sonpal. “Onze nieren plassen dingen uit. Onze dikke darm poept dingen uit. Onze lever en nieren filteren dingen. Door een scheut citroensap in je glas water te stoppen, ontgift je helemaal niks. Het hydrateert je en geeft je water een lekker smaakje, maar dat is alles.”

Nu het griepseizoen is begonnen, lijkt het me wel goed om mijn immuunsysteem te versterken. Citroenwater schijnt daar ook goed voor te zijn.

Je doelt waarschijnlijk op vitamine C, en dan nog zit je fout.

Ten eerste krijg je veel meer vitamine C binnen als je gewoon een stuk groente of fruit eet, dan van een glaasje citroensap. Verder bevatten citroenen ook geen speciale bestanddelen die je tegen virussen zullen beschermen. Maar nog belangrijker: het is onwaarschijnlijk dat vitamine C je immuunsysteem überhaupt zal versterken.

Vitamine C is geen effectief preventiemiddel tegen ziekten, al kan het wel de tijd dat je je ziek voelt wat verkorten, zegt Sonpal. “Je zal je dus wel iets sneller beter voelen.” Ook uit onderzoek blijkt dat vitamine C een griep wat kan verkorten (zo’n acht procent bij volwassenen en veertien procent bij kinderen).

Een citroen bevat zo’n 30 milligram vitamine C, en de dagelijks aanbevolen hoeveelheid ligt voor volwassenen rond de 75 milligram. Bij het onderzoek waar we het zojuist over hadden, namen de deelnemers één tot twee gram per dag – oftewel 1.000 tot 2.000 milligram. Als je datzelfde effect wil bereiken, zou je dus iedere dag het sap van zo’n 33 citroenen moeten drinken.

Ah, maar het alkaliseert je lichaam wel, dacht ik.

Nee, en nu we toch bezig zijn: het hele concept van ‘je lichaam alkaliseren’ of ‘ontzuren’ is complete onzin. “Je lichaam heeft zelf hele effectieve methoden om de pH-waarde in je bloed te reguleren,” zei Marc Hellerstein, professor voedingswetenschap en toxicologie aan de Universiteit van Californië eerder al tegen Tonic over het alkalisch dieet. “Wat je eet heeft geen invloed op de pH-waarde in je bloed, tenzij je ziek bent of slechte nieren hebt.”

De pH-waarde in je lichaam wordt gereguleerd door je longen en nieren, en je hoeft geen citroenwater (of welk willekeurig drankje dan ook) te drinken om dit te beïnvloeden. Los van de vraag waarom je dat überhaupt zou willen.

Maar als ik het nou gewoon lekker vind, en het toch wil drinken. Dan kan het toch ook weer geen kwaad?

Nee hoor. In principe niet. Al helemaal niet als je toch al niet zo gehecht was aan je tandglazuur.

Je tanden kunnen namelijk extra gevoelig raken als je dagelijks citroenwater drinkt, zegt Lee Gause, tandarts en professor aan de College of Dentistry in New York. Dat heeft hij van meerdere patiënten vernomen. Deze gevoeligheid ontstaat doordat de zuren in citroenen je tandglazuur kunnen wegvreten. En laat het tandglazuur nou net de barrière zijn die je tanden beschermt tegen kou, warmte en pijn aan je orale zenuwen.

Gause stelt voor dat mensen die per se iedere dag citroenwater willen drinken, hun gebit erna goed met water moeten doorspoelen. “Minstens dertig seconden, en daarna zou je je tanden eigenlijk nog eens dertig seconden moeten poetsen met een tandpasta die fluoride bevat,” zegt hij. “Dit brengt een beschermend laagje aan, dat je tanden beschermt en de gevoeligheid vermindert.”

Volg ons op Facebook voor meer gezondheidsverhalen en advies voor onvolmaakte mensen.