“Die piep gaat nooit meer weg”: Jonge mensen vertellen hoe het is om tinnitus te hebben

Ik zal nooit meer échte stilte kunnen ervaren. Die gedachte kon mij de afgelopen jaren behoorlijk sip maken. Om ermee te dealen praatte ik er veel over met vrienden, en kwam ik erachter dat ik lang niet de enige ben met tinnitus. Deze permanente piep of ruis in de oren komt naar schatting voor bij één miljoen Nederlanders.

Je kan al blijvende gehoorschade oplopen als je vier minuten in muziek staat van honderd decibel. Om gehoorbeschadiging onder de aandacht te brengen, heeft dj Sophie Francis samen met Anderzorg de nieuwe track #rechtsachter uitgebracht. Daarvan is ook een speciale versie van gemaakt, waarmee je zelf kan ervaren hoe het is om gehoorbeschadiging te hebben.

Luister hieronder naar de speciale versie van de track #rechtsachter van dj Sophie Francis:

De beste manier om tinnitus (en andere vormen van gehoorbeschadiging) te voorkomen, is om oordoppen te dragen als je in een club of op een festival bent. Maar als je eenmaal tinnitus hebt, is er weinig aan te doen. Je kunt de waarneming ervan verminderen met geluidsmaskeerders of door in therapie te gaan, maar de piep haal je nooit meer weg.

We vroegen vier jonge mensen hoe het is om te leven met tinnitus.

Ivo is bezig met zijn PhD in kindergeneeskunde. Ondanks z'n medische kennis wist hij tinnitus niet te voorkomen; hij kreeg het vorig jaar.

Hoi, Ivo. Weet je nog waardoor jij last hebt gekregen van tinnitus?
Ivo: Dat is dus het gekke, het was niet gelijk na een concert of iets – ik had het gewoon opeens. Ik vond het echt superkut. Gedachten als 'het gaat nooit meer weg, ik ben pas 25, dit zal ik voor de rest van m'n leven hebben' maakten me helemaal gek. Ik ben al een piekeraar van mezelf en heb slaapproblemen, dus die piep erbij zorgde voor nog meer stress.

Ben je ervoor naar de huisarts geweest?
Niet nadat ik de tinnitus kreeg, maar ik heb het er dit jaar wel over gehad toen ik een bezoekje aan de huisarts bracht voor mijn slaapproblemen. Het kwam erop neer dat je er niet zoveel aan kunt doen, behalve ermee proberen te leven. Ik deed toen ook een gehoortest en heb gelukkig verder geen beschadiging.

Draag je gehoorbescherming?
Ja, ik heb op maat gemaakte oordoppen. In 2007 stond ik vooraan bij Motörhead en op een gegeven moment schreeuwde de zanger: "Do you want it louder?" Er waren toen nog niet zulke strenge geluidsregulaties als nu. Het volume werd zo fucking luid dat het letterlijk pijn deed aan mijn oren – ik had de vier dagen daarna last van gepiep. Toen besefte ik dat ik oordoppen moest gaan dragen, en sinds vijf jaar heb ik op maat gemaakte. Ik neem ook altijd een extra setje mee om aan vrienden te geven, ik heb er geloof ik al vijf weggegeven.

Zeg je er wat van als je vrienden geen oordoppen dragen?
Ja, en de meesten reageren ook best begripvol. Toen we wat jonger waren was dat wel anders. Ikzelf vond oordoppen ook niet cool in de eerste jaren dat ik naar concerten ging. De goedkope sponsjes die ik toen weleens droeg dempten het geluid veel te veel.

Wordt die piep weleens erger?
Een tijdje geleden was ik wezen vliegen en toen kon m'n oor niet klaren. Twee dagen lang zat-ie dicht en trok het trommelvlies in, wat erg veel pijn deed. De piep werd tijdelijk erger, maar gelukkig zakte het daarna weer af. Ik heb het idee dat tinnitus erg afhankelijk is van je eigen gemoedstoestand. Als ik gestrest op bed lig, ga ik er meer opletten en wordt het sowieso luider.

Naomi werkt als zweminstructeur en fitnesscoach, en herinnert het zich nog als de dag van gisteren dat ze tinnitus kreeg. Dat was op 1 oktober 2016.

Hoi Naomi. Weet jij nog hoe je tinnitus hebt gekregen?
Naomi: Ja, en echt op de domste manier ooit. Ik droeg al jaren op maat gemaakte oordoppen tijdens het uitgaan en was altijd degene die haar vrienden erop wees dat ze gehoorbescherming moesten dragen. Maar eind vorig jaar liet ik me helemaal meeslepen door muziek in mijn kleine studentenkamertje, waar ik natuurlijk geen oordoppen droeg. Ik genoot er zo intens van en zette het geluid steeds harder, tot ik opeens een pijnscheut voelde in mijn rechteroor. Ik schrok, draaide het volume naar beneden, en vergat het daarna – tot ik die avond wilde gaan slapen. Toen hoorde ik een piep rechts en begonnen m'n oksels wel echt te klotsen.

Had je nog hoop dat het weg zou gaan?
Een beetje, maar ik probeerde me ook in te stellen op het ergste. Dan kan het alleen maar meevallen. Helaas bleef die piep, maar ik kon het wel snel accepteren eigenlijk. Relativeren hielp me wel, en ik kon nog chill in slaap vallen op mijn linkerzij, als de brommende ventilator de piep maskeerde. Ik lette sindsdien goed op het volume van muziek en zorgde ervoor dat het nooit te hard stond. Helaas werd ik begin dit jaar verschrikkelijk ziek en strontverkouden, toen kreeg ik ook een piep in mijn linkeroor. Ik kon wel janken. Ik was boos en voelde me machteloos, want ondanks dat ik nóg voorzichtiger omging met geluid, kreeg ik het links door een fucking verkoudheid. Dat verzin je toch niet?

Ben je ervoor naar de huisarts gegaan?
Nee, eigenlijk niet. Ik heb het internet meerdere keren binnenstebuiten gekeerd tijdens mijn zoektocht naar informatie over tinnitus, en het komt altijd op hetzelfde neer: je moet ermee leren leven. Ik vergelijk het altijd maar met drijfzand: hoe meer je ertegen vecht, hoe erger het wordt.
Natuurlijk vind ik het kut dat ik het op mijn 23ste heb gekregen, en het besef dat het nooit meer weg gaat kan me heel sip maken, maar aan de andere kant hoor ik het alleen als ik ga slapen. Er zijn ook mensen die het tijdens een gesprek horen bijvoorbeeld.

Heeft het invloed op je dagelijkse leven?
De laatste tijd zit ik goed in m'n vel en heb ik nauwelijks stress, dus die tinnitus gaat gelukkig een beetje langs me heen. Ik trek hardere geluiden wel minder goed; tijdens het uitruimen van de vaatwasser doet het soms pijn in m'n oren om bijvoorbeeld borden op elkaar te stapelen. Ook heb ik vaak met muziek dat volumestand 10 nét iets te zacht is, en 11 nét oncomfortabel hard. Ik heb sowieso het idee dat m'n oren sinds dit jaar stukken gevoeliger zijn geworden voor geluid. Ik draag in de bioscoop trouwens ook standaard mijn oordoppen, het is belachelijk hoe hard daar het geluid soms staat. Ik ging van de zomer naar Dunkirk en dat was écht een enkeltje gehoorbeschadiging, niet normaal.

Olav loopt al zo'n zeven jaar rond met een permanente piep. Hij werkt momenteel aan zijn scriptie voor zijn bachelor Informatiekunde.

Ha, Olav. Is je scriptie een beetje te doen ondanks je tinnitus?
Olav: Jawel. Ik heb vaak een muziekje aan, dan hoor ik het niet. Zonder is het moeilijker om te focussen.

Weet je nog hoe je tinnitus hebt gekregen?
Nee, geen flauw idee. Ik weet wel zeker dat het na het uitgaan is gebeurd rond mijn achttiende. Ik had wel vaker een piep na een avond stappen, maar deze ging niet meer weg.

Hoe zijn de afgelopen zeven jaar voor je geweest?
Het valt gelukkig mee, ik moet er echt op letten om het te horen. Ik was een beetje vergeten dat ik het had, tot een vriend het begin dit jaar ook kreeg en we het erover hadden. Daardoor nam het bij mij ook toe, alsof ik me opeens weer besefte dat ik het ook heb. Als de focus erop ligt, of ik ben uit geweest, dan is de piep sowieso tijdelijk wat harder. Het verschilt per periode eigenlijk.

Draag je oordoppen?
Nee, niet altijd. Daar heb ik geen goede reden voor, behalve laksheid. Als ik bezopen ben zie ik het risico er niet zo van in. Verder probeer ik er wel zoveel mogelijk rekening mee te houden door bijvoorbeeld niet te dicht in de buurt van de speakers te staan. Tegenwoordig hangt er een setje oordoppen aan mijn sleutelbos, dus ik draag ze wel vaker dan voorheen.

Hoor je de piep tijdens dit gesprek?
Ik hoor de koelkast een beetje zoemen en ik heb het idee dat de piep daarin verdwijnt. Doordat ik het al zo lang heb, merk ik het niet meer zo. Het zit ook niet in één oor, ik hoor het in het midden van mijn hoofd. Alleen als ik in slaap probeer te vallen kan ik er echt goed last van hebben, en ga ik wat ademhalingsoefeningen doen.

Waarschuw je je vrienden er weleens voor?
In clubs ben ik wat lakser als het om geluidsbescherming gaat, maar ik heb het idee dat het geluid op festivals harder staat. Voor Lowlands heb ik daarom vier paar oordoppen besteld voor mijn vrienden. Uiteindelijk hebben zij ze niet echt gedragen, want ze vonden ze vervelend zitten. Ik ga ze ook niet pushen, dat is hun eigen verantwoordelijkheid.

Liza is bezig met haar master Forest and Nature Conservation.

Ha Liza, hoe kom jij aan die piep?
Liza: Een paar jaar geleden ging ik met vriendinnen op stap terwijl ik ook heel verkouden was. De dagen erna lag ik ziek op bed met een piep in mijn rechteroor – het bleef maar piepen, piepen, piepen. Ik vond het erg kut en heb er een paar weken mee rondgelopen voordat ik naar het ziekenhuis ging. Daar hebben ze allemaal onderzoeken gedaan, ik kreeg bijvoorbeeld een MRI-scan.

Is tinnitus af te lezen op zo'n scan?
Nee, maar dan kunnen ze wel zien of je bijvoorbeeld een tumor hebt; zulk soort dingen kunnen namelijk ook een piep veroorzaken. Het was wel echt spannend. Er werd een infuus met vloeistof aan me gehangen en ik moest in zo'n supersmalle buis. Ik was echt even bang dat ik kanker zou hebben, maar ze konden niks vinden, dus gelukkig was het 'gewoon' tinnitus.

In hoeverre is die piep aanwezig?
Ik ben een beetje gestrest vanwege m'n drukke studie, dus ik hoor 't nu wel erg. De afgelopen vier maanden heb ik gereisd door Zuid-Amerika en toen besefte ik me dat ik het soms helemaal niet meer hoorde. Het heeft dus ook veel te maken met hoe je je mentaal voelt. Ik word er doorgaans niet veel door gestoord, alleen als ik wil gaan slapen of studeer in een stille bieb. Gelukkig word ik er niet zo gillend gek van dat ik mezelf van een brug wil gooien.

Is het volume van de piep toegenomen de afgelopen jaren?
Dat denk ik niet. Door harde geluiden als een dichtslaande deur hoor ik soms eventjes een hardere pieptoon. Ook versta ik mensen slechter in bijvoorbeeld kroegen; al die geluiden door elkaar heen zijn dan erg afleidend. Tegenwoordig heb ik altijd oordoppen van de audicien bij me, die zitten standaard in m'n portemonnee. Ik vind het wel een eng idee dat mijn tinnitus kan verergeren – ik kan me goed voorstellen dat ik er dan gek van zou worden.

Zorg nu goed voor je oren, zodat je ook later nog van je favoriete muziek kunt genieten. Kijk voor meer informatie op anderzorg.nl/rechtsachter.