In mijn rolstoel val ik op in een eentonige wereld

Ik ging laatst winkelen. Terwijl de cassière mijn items scande, vroeg ze: "Kan jij eigenlijk kinderen krijgen?" Ze keek me aan met medelijden. De reden dat ze naar het functioneren van mijn baarmoeder vroeg, is omdat ik in een rolstoel zit.

Ik begrijp haar wel: het is niet zo gek om te veronderstellen dat het hebben van verlamde benen betekent dat alles onder mijn middel het niet doet. Maar ik kan jullie verzekeren dat alles prima werkt. Ik kan gewoon zwanger worden. Dat is dan ook wat ik op haar vraag antwoordde. Ik ging snel de winkel uit, voordat ze me kon vragen naar mijn mening over hulp bij zelfdoding voor gehandicapten. Iemand zonder lichamelijke handicap die de ballen heeft om me vragen te stellen over mijn anatomie, heeft waarschijnlijk de film Me Before You gezien. En ik had geen zin om uit te leggen dat ik niet van plan ben om naar Zwitserland te gaan voor euthanasie.

Ik was absoluut niet boos op deze vrouw. Ik begreep waar haar vraag vandaan kwam: oprechte nieuwsgierigheid, omdat mijn lichaam anders is. Ik schrik daar niet van. Ik streef ernaar om uitzonderlijk te zijn, en dat beangstigt andere mensen. Ik denk niet dat mensen bang zijn omdat ik er fysiek anders uit zie. Ze schrikken ervan dat ik niet verlang naar hetzelfde als zij. We leven in een wereld waarin mensen naar uniformiteit streven. Dit verlangen heeft positieve gevolgen gehad: de langzame afbrokkeling van het glazen plafond en de legalisering van het homohuwelijk. Dit zijn positieve uitkomsten van het geloof dat alle mensen gelijk behandeld dienen te worden. Maar ik denk ook dat we ons uniek-zijn hebben geruild voor eentonigheid. Hierdoor hebben we allemaal het gevoel dat we erbij moeten horen en aan de norm moeten voldoen, in plaats van uniek zijn. Ik vind mensen die anders zijn juist te gek.

Waarschijnlijk was ik de enige vrouw bij wie de winkelbediende die dag informeerde naar de status van de baarmoeder. Ik vond het niet prettig dat ze ernaar vroeg. Maar aan de andere kant laat het ook zien dat ik opval, en dat ik daardoor mensen prikkel. Dat kan ook in mijn voordeel werken. Mijn anders-zijn geeft me een bepaald soort macht. Omdat mijn lichaam niet 'normaal' is, vinden sommige mensen het radicaal als ik normale dingen doe.

Het zou niet normaal zijn als een vrouw in een rolstoel ook een kinderwagen duwt. Maar dat betekent niet dat het niet kan of mag gebeuren. En als dat wel zo is, dan kan ik je verzekeren dat een moeder die zowel zichzelf als haar kindje voortduwt voor een paar op- of omkijkende blikken zal zorgen. Het past niet in het stereotiepe beeld van moederschap. En dat is fantastisch.
We zouden niet bang moeten zijn voor contrast, voor mensen die anders zijn en daar trots op zijn. Een misplaatst verlangen naar uniformiteit daagt niemand uit, en het versterkt alleen maar een gebrekkige aanname die ons vertelt dat we onszelf moeten aanpassen als we niet aan de norm voldoen. Ik heb geen behoefte aan een mediacampagne die me vertelt dat "ik hetzelfde ben als iedereen en dat we allemaal mens zijn en allemaal prachtig." Als je mij zou vertellen dat ik hetzelfde ben als jij, zou ik dat bullshit vinden. Niet alleen vanwege mijn handicap, maar ook omdat niemand precies op elkaar lijkt. Ik haat dropjes, jij vindt ze misschien lekker. Dat maakt ons anders. Als we dit begrijpen, betekent dat niet dat we geen empathie meer voor elkaar kunnen voelen. Onze gelijkenissen zullen altijd blijven bestaan, maar we hoeven onze verschillen niet gelijk te trekken om ze te vinden.