We spraken de New Yorkse chef die een lammetje van de dood redde, in plaats van hem te slachten

Toen Sandy Dee Hall, kok en mede-eigenaar van restaurant Black Tree in New York, voor het eerst kennismaakte met Smokey, was deze nog maar een paar dagen oud en woog hij slechts 2 kilo. Smokey is namelijk een lammetje dat werd geboren op de Violet Hill boerderij in West Winfield, New York en kort na zijn geboorte door zijn moeder werd verlaten. Sandy kreeg lucht van de benarde situatie waarin het lam verkeerde, besloot 'm te adopteren en een nieuw leven in de stad te geven.

Kort daarna werden Sandy en zijn vriendin Maxine Cher regelmatig met het lam op de straten van New York gespot, van een brunch bij Five Leaves in Brooklyn tot slenterend door de Lower East Side. De afgelopen weken is Smokey zelfs een beetje een lokale beroemdheid geworden, dankzij artikelen in de krant, buurtblogs en talloze Instagram-foto's.

Maar al snel doken problemen op. Hoewel hij nog een kleine pup is, zal Smokey op een gegeven moment zo'n 90 kilo wegen als volwassen schaap. Daarnaast is het niet zo makkelijk om schapen zindelijk te maken, helemaal niet in een appartement. En alsof dat nog niet genoeg is, is het houden van schapen als huisdieren illegaal, zo hielp de politie Sandy en Maxime herhaaldelijk herinneren. Uiteindelijk is besloten dat Sandy afstand van Smokey moet doen. Gelukkig gaat 'ie naar een nieuw huis, waar hij een goed en rustig leven kan leiden, zonder angst voor een eventuele slachting.

We vroegen Sandy wat hij van Smokey heeft geleerd, waarom New Yorkers niet in staat lijken om eenvoudige boerderijdieren te herkennen en of hij ooit nog lam gaat eten.

MUNCHIES: Hoi Sandy. Wij hebben dus het spannende verhaal van Smokey gevolgd. Het is wel redelijk hartverscheurend dat je 'm weg moet doen. Sandy Dee Hall: Ja, lammetjes zijn nu eenmaal illegaal in New York. Je mag maar vijftien soorten huisdieren hebben in New York. Zelfs leguanen zijn illegaal, best wel bizar.

Denk je dat de gemeente erachter was gekomen dat jij een lam in huis had, als je niet zoveel aandacht van de media had gehad? Waarschijnlijk niet. Ze zijn ook niet echt vervelend geweest. Ze hebben ons gewoon opgebeld en gezegd: "Dat lam moet de stad uit." Die gast zei zelfs: "Je hebt een goede daad verricht, maar het is wel illegaal."

Gaven ze je een termijn op? Ik ga hem dit weekend wegbrengen en daarna een permanent huis vinden. Hij gaat waarschijnlijk naar een vriend van me, dus dat is fijn.

Je moet wel erg aan hem gehecht zijn geraakt. We hebben 'm al sinds 'ie vier dagen oud was. We hebben hem zelfs de fles gegeven, dus dat is nog intiemer dan een hond. Bij een hond zet je gewoon een bak met eten neer. Daarnaast moet je Smokey overal mee naartoe nemen. Het is echt nog een baby, snap je? Een hond krijg je niet eens voordat 'ie zes of acht weken oud is, omdat ze voor die tijd nog worden gezoogd. Bij Smokey hebben wij het zogen in feite gedaan.

Ben je bang dat hij misschien getraumatiseerd is? Nee hoor. Ik heb er met boeren over gepraat en zij zeiden dat als wij weggaan en hij geluid begint te maken, hij niet zozeer ons mist, maar wel het sociale aspect. Hij wil gewoon iemand om zich heen hebben. Dus dat komt wel goed. Hoop ik. Het is de juiste beslissing, hij is toe aan de boerderij. Op dit moment ligt 'ie toch alleen maar in het hooi te eten.

Ben je ook tegen logistieke problemen aangelopen door hem in je appartement te houden? Nu gaat het nog wel. Hij weegt iets van twaalf kilo, maar wordt wel steeds groter en dikker. Als 'ie eenmaal boven de twintig kilo weegt, wordt het lastiger. Toen ik 'm kreeg, was hij amper een kilo. Als ze eruit komen, bestaan lammetjes alleen uit botten en vel, en dat was zo'n beetje het moment dat ik 'm in de arm nam.

Ik hoorde dat je na het besteden van zoveel tijd met Smokey lam van het menu van Black Tree hebt gehaald. In Amerika blijft lam "lam" heten, hoe groot ze ook worden. Ik heb moeite met het eten van babyvlees, welke soort het ook is. Maar de lammetjes die ik krijg, zijn eigenlijk geen lammetjes meer, ze hebben al een volwaardig leven gehad.

Wat mij betreft draait het om de relatie die je hebt met je eten. Weten waar je eten vandaan komt, is enorm belangrijk. Ik weet waar al het eten uit mijn restaurant vandaan komt. En ik weet hoe de dieren zijn behandeld en dat er van ze is gehouden. Ik ken families in Vermont die zelf dieren houden voor de eigen consumptie. Ze hebben dan een koe, die daar jaren rondloopt en zelfs een naam krijgt, en vervolgens toch wordt vermoord en opgegeten. Zo overleven ze nu eenmaal.

Ik werd persoonlijk verliefd op Smokey. Ik zou dus sowieso geen lam eten, maar het lamsvlees dat ik krijg, is dus eigenlijk schapenvlees – het zijn volwassen schapen. Maar misschien ga ik hier wel kritiek op krijgen, ik weet nog niet zeker wat ik ga doen. Ik serveer het in ieder geval niet zolang hij er nog is. En ik heb het sowieso al lang niet meer op het menu gehad. Het positieve is wel dat ik weet waar de lammetjes vandaan komen en dat ze gelukkig zijn. Dat is wat mij betreft een goede zaak.

Je hebt vast wel rare reacties van mensen op straat in New York gekregen. De enige beesten die ze kennen, zijn honden, duiven en ratten. Klopt, mensen vinden het al raar om een kat te zien. Zelf vond ik het trouwens ook wel erg vreemd toen ik in Soho een man met een kat aan de lijn zag lopen.

Had je het gevoel dat je mensen iets bij kon brengen, als ze Smokey zagen en met jou over hem praatten? Ja, volgens mij wel. Maar de meeste gesprekken waren niet zo lang. Toch heb ik het idee dat er wel ruimte is voor dat soort informatie, in plaats van dat mensen maar gewoon eten wat voor hun neus staat. Volgens mij zouden mensen verstandigere beslissingen nemen als ze wisten wat ze aten. Als kinderen bijvoorbeeld les zouden krijgen over koeien en lammetjes, al was het maar in één les. Dan kunnen ze zelf de keuze maken of ze het wel of niet willen eten en waar ze het kopen. Wil je een dier kopen dat een ellendig leven heeft gehad in een of ander slachthuis? Of eet je liever van zo'n familie die dieren een goed leven geeft en ze zelfs deel van de familie maakt?

Helaas is het allemaal niet zo eenvoudig. Als mensen het bijvoorbeeld over vrije uitloop kippen hebben, zitten daar nog allerlei gradaties in. In alle eerlijkheid is er vaak weinig vrije uitloop aan. Ze leven nog steeds op een kluitje. Als mensen de term vrije uitloop gebruiken, zou het dat ook echt moeten zijn.

Ik vind dat er duidelijker over gecommuniceerd zou moeten worden. Mensen denken nu dat ze dingen krijgen die ze eigenlijk helemaal niet krijgen.

Wat ga je het meeste missen van Smokey? Weet je wat ik het leukst vindt aan Smokey? Ik heb een aantal mails gehad van mensen die Smokey hebben ontmoet, en daarna zeiden: "Bedankt. Ik had echt een slechte dag en je lam heeft me opgevrolijkt." Dat was het leukst, hij kon mensen opvrolijken door simpelweg een onnozel lammetje te zijn.

Ik zou willen dat je meer tijd met hem door had kunnen brengen. Dank voor dit gesprek.