Ik probeerde een app waarmee je kunt trippen, en dat werkte verrassend goed

Je kunt een hoop dingen doen met je smartphone: mailtjes versturen, een vakantie boeken, stappen tellen, domme TikTok-filmpjes maken en zelfs bellen! Maar er is één ding waar je telefoon je niet echt bij kan helpen: high worden.

Gelukkig is er iemand die daar verandering in wilde brengen. De nieuwe app Lumenate zegt het ritme van je hersenen te kunnen beïnvloeden met behulp van de zaklamp van je telefoon, waardoor je in een staat belandt die het midden houdt tussen een psychedelische high en een diepe meditatie. En in tegenstelling tot een zeven uur durende LSD-trip kun je dat met een veeg met je vingers weer laten ophouden. 

Dat moest ik uiteraard proberen. Maar eerst even wat geschiedenis.

Het is geen nieuw idee om het bewustzijn te beïnvloeden met licht. De voorspeller Nostradamus zou zijn visioenen hebben gekregen door naar de zon te staren, en de Tsjechische wetenschapper Jan Purkinje registreerde aan het begin van de negentiende eeuw visuele fenomenen door met zijn hand tussen zijn ogen en het licht te zwaaien.

Aan het begin van de jaren zestig begon het gebruik van stroboscopisch licht steeds meer mainstream te worden. Kunstenaar Brion Gysin en wetenschapper Ian Sommerville ontwikkelden – aangemoedigd door William Burroughs, een van de bekendste schrijvers van de beatgeneratie – de zogeheten Dreamachine. Het was een relatief eenvoudig apparaat, dat bestond uit een cilinder met sleuven in de zijkanten en een hangende gloeilamp in het midden, die met 78 omwentelingen per minuut op een draaitafel ronddraaide. Als gebruiker zat je met gesloten ogen voor de draaiende cilinder, waarna er hallucinerende beelden van kleuren en vormen achter hun oogleden ontstonden, die je in een soort trance moesten

De Dreamachine werd voor het eerst in 1962 gebruikt in het Musée des Arts Décoratifs in Parijs. Gysin geloofde er heilig in dat zijn uitvinding minstens zo succesvol als de televisie kon worden. Het apparaat trok – verrassing! – veel aandacht van de psychedelische bobo’s uit die tijd. Dichter Allen Ginsberg zei bijvoorbeeld dat het ding “optische velden creëert die net zo religieus en mandalisch zijn als hallucinogene drugs” en Aldous Huxley – de schrijver van de dystopische sciencefictionroman Brave New World – zei dat de Dreamachine veel voor “de visionaire ervaring” kon betekenen.

Hoewel de Dreamachine commercieel gezien niet zo’n daverend succes bleek, werd-ie wel gebruikt door meerdere bekende figuren uit de creatieve wereld: Iggy Pop, Kurt Cobain, Genesis P-orridge en Margaret Atwood. De laatste, die The Handmaid’s Tale heeft geschreven, merkte op: “Het is erg ontspannend en helpt om laterale denksprongen te maken.”

Lumenate is ontwikkeld door Tom Galea en Jay Conlon en gebouwd rondom dezelfde principes als de Dreamachine, maar dan als smartphone-app. “We zijn op een missie om de ontdekking van het onderbewuste toegankelijker dan ooit te maken,” zeggen ze over de app, die op 2 maart op de markt kwam en sindsdien al meer dan 25.000 keer gedownload is. Het duo is in zee gegaan met niemand minder dan Golden Globe-winnaar Rosamund Pike. Zij probeerde de app uit in de bètafase en vond het zo interessant dat ze nu creatief directeur is.

Galea en Conlon kochten in 2019 een EEG-machine, een apparaat waarmee je elektrische activiteit in de hersenen kunt meten. Door er daarna honderden uren zelf op los te experimenteren, lukte het hen uiteindelijk om de app te ontwikkelen. “Terwijl het licht knippert, gebeurt dat tegelijkertijd ook in de hersenen, waarmee het signaal wordt afgegeven dat er iets verandert,” legt Galea uit. “De synchronisatie met het licht verspreidt zich geleidelijk door je brein en brengt je in de gewenste staat.”

Daarbij doelt hij op een verhoogd bewustzijn. Lumenate zou in theorie de chemische aspecten van de klassieke psychedelische ervaring moeten repliceren. De functionele connectiviteit in de hersenen zou dan toe moeten nemen, en er zou in het defaultnetwerk minder activiteit moeten zijn.

Dit alles is vooralsnog vooral theoretisch, maar Lumenate heeft wel hulp gekregen uit de academische hoek: een onderzoeksteam van de Universiteit van Sussex voerde in 2019 een experiment uit met negentien studenten, waaruit bleek dat “stroboscopische stimulatie een krachtig, niet-farmacologisch middel is om veranderde staten van bewustzijn op te wekken, wat een aanvulling kan zijn op psychedelische therapieën”.

Ook in de psychedelicawereld kan Lumenate op goedkeuring rekenen. Onderzoeker Ben Sessa en leden van het psychedelische onderzoeksteam van het Imperial College in Londen hebben zich positief uitgelaten over Lumenate en de mogelijkheden die de app biedt voor therapeutisch gebruik. En daarnaast hebben de ontwikkelaars een investering binnen van Beckley Waves, dat bedrijven in het psychedelische ecosysteem financiert.

Dit alles lijkt erop te wijzen dat Lumenate helemaal zo gek niet is. Maar hoe werkt het precies, en vooral: hoe goed kan je ervan trippen?

De aanwijzingen op het scherm geven aan dat de ervaring het beste werkt in een donkere ruimte met een koptelefoon op, en dat de intensiteit minder kan worden als je alcohol drinkt (waarover later meer). Hier is het misschien ook goed om te melden dat je deze app beter niet kunt gebruiken als je epilepsie hebt.

Enfin, daar gaan we. Er zijn verschillende instellingen en je kunt met Lumenate zowel eenmalige ontspannende “verkenningen” ondernemen als emotionele blokkades tackelen in een vierdelige begeleide modus. Tijdens een proefsessie van vijf minuten vertelt een ijzige mannenstem over de basisprincipes: houd de lamp in de eerste instantie op armlengte van je ogen en probeer je ogen te ontspannen. Daarna kun je experimenteren met verschillende armlengtes en de mate waarin je je ogen dichtknijpt.

Het is lastig om de visuele ervaring te beschrijven. Als je nu je ogen een tijdje heel stevig dichtknijpt, zie je waarschijnlijk een schaduwachtig beeld met wat doorschijnend licht, waarbij geometrische vlechten ontstaan en eventueel een lichtgevende tunnel die je eindeloos zou kunnen volgen. Datzelfde effect krijg je ook ongeveer met Lumenate, maar dan met onherkenbare lichttinten die erg mooi zijn.

Ik probeerde het eerst een paar keer in een leeg bad – de badkamer is de donkerste ruimte in mijn huis – en ik vond het een ervaring die ik eerder ‘interessant’ dan ‘nuttig’ zou noemen.

Ik vond wat tips van de Facebookgroep Lumenate Community en probeerde een andere instelling. Dit keer koos ik de optie ‘Choose Your Own Soundtrack’ terwijl ik op mijn zij op bed lag. De muziek liep synchroon met de beelden, die allebei steeds intenser en feller werden, maar na een tijdje ook rustgevend. Ik had het die dag stervensdruk op werk gehad en toch had ik het gevoel dat ik de hele middag had doorgebracht in een of ander wellnessresort waar corona, stress en al dat soort nare dingen helemaal niet bestaan.

In naam van de journalistiek probeerde ik de app ook uit met wat biertjes en wijn op. Het effect was iets minder doordringend, maar de muziek kwam bij me binnen op dezelfde ongebreidelde manier als toen ik tiener was. Ik viel daarna meteen in slaap en werd negen uur later wakker – best opvallend als je bedenkt dat ik nogal vaak last heb van slapeloosheid.

Ik vraag Galea hoe de app werkt in samenhang met andere drugs. Hij antwoordt dat hij vaak van mensen heeft gehoord dat de ervaring versterkt wordt door bijvoorbeeld wiet, hoewel hij dat natuurlijk niet kan aan- of afraden. In de Facebookgroep wordt enthousiast verteld dat je de ervaring goed kunt combineren met paddo’s.

Allemaal goed en wel, maar wat willen Galea en Conlon nou precies met Lumenate?

“We zitten een beetje tussen de werelden van wellness, meditatie en psychedelica in,” zegt Galea. “We zeggen niet dat Lumenate het antwoord is op al je problemen of vraagstukken, maar de app kan wel als een soort instrument fungeren in je welzijn-gereedschapskist.”

Eerlijk gezegd was ik in het begin best sceptisch, maar ik kan me nu goed voorstellen dat veel mensen hier echt wel wat aan zouden kunnen hebben. Wat mij betreft kunnen we weer iets toevoegen aan de lijst van functies van je telefoon: high worden.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.