FYI.

This story is over 5 years old.

Ziek van seks

Waterwratten: symptomen, behandelingen en feiten

Ons immuunsysteem geeft geen fuck om dit virus, waardoor het zich razendsnel kan verspreiden.
Illustratie door Theresa Chromati

Molluscum contagiosum klinkt misschien als een of andere spreuk waarmee Harry Potter een vliegende hamster tevoorschijn kan toveren, maar het is eigenlijk iets veel vervelenders: waterwratten, een besmettelijke aandoening die deel uitmaakt van de pokkenfamilie. Wanneer gezondheidsdeskundigen waterwratten beschrijven, gebruiken ze vaak woorden als ‘goedaardig,’ ‘mild’ en ‘zeldzaam’. Bij volwassenen komen ze dan ook zeer weinig voor, in tegenstelling tot bij jonge kinderen. Wat dat betreft zijn waterwratten de Bigfoot onder de soa’s: er zijn maar weinig mensen die ze écht van dichtbij hebben gezien. Het verschil is alleen dat we van waterwratten wel zeker weten dat ze bestaan. Hoe zien ze eruit, en hoe krijg je ze? Hieronder geven we antwoord op je belangrijkste vragen.

Advertentie

Hoe kunnen we waterwratten herkennen?

Als je ze dan toch hebt, zijn ze moeilijk te missen. Ze zijn roze of vleeskleurig, en hebben een diameter van twee tot vijf millimeter. Ze lijken een beetje op mee-eters, zegt Adam Friedman, universitair hoofddocent dermatologie aan de George Washington School of Medicine and Health Sciences. “Maar dan met een verlaging in het midden.” Ze verschijnen meestal in groepjes, vooral in de buurt van je genitaliën, anus of (bij vrouwen) borsten, en kunnen wat jeukerig en gezwollen zijn, maar doen in principe geen pijn.

Zijn dit niet gewoon dezelfde pokken die kinderen ook kunnen krijgen? Sinds wanneer is dit een soa?

Eigenlijk zijn er twee soorten waterwratten. De eerste en meest voorkomende is het molluscum contagiosum virus type 1, dat vooral voorkomt onder kinderen tussen de één en tien jaar oud. Type 2 is seksueel overdraagbaar, en komt nagenoeg alleen voor bij volwassenen.

Dus ik kan het alleen krijgen door seks te hebben met iemand die het ook heeft?

Het wordt verspreid via contact met de huid, en aangezien huid-op-huidcontact tijdens seks best vaak voorkomt is dat inderdaad een manier om het te krijgen. Maar er is meer. Het Centers for Disease Control and Prevention (CDC) meldt dat type 2 “verspreid zou kunnen worden” via het zwembad of de sauna, al geven ze tegelijkertijd toe dat ze niet voldoende medisch bewijs hebben om dit te onderbouwen. Daarnaast kun je jezelf opnieuw infecteren, door eerst een geïnfecteerd deel van je lichaam aan te raken en daarna een gezond deel. Maar of dat vooral plaatsvindt wanneer de wratten nog heel zijn of opgeblazen, weet niemand. Er is weinig onderzoek naar gedaan en volgens het CDC maken “allerlei rapporten die elkaar volledig tegenspreken het er niet veel makkelijker op.”

Ik heb gehoord dat je eerder waterwratten krijgt als je je schaamhaar weghaalt. Klopt dat?

Daar valt wel iets voor te zeggen. “Tijdens het scheren zou je wellicht poriën 'open kunnen zetten', waardoor het virus zich gemakkelijker kan verspreiden,” zegt Whitney High, professor in de dermatologie aan de University of Colorado School of Medicine. “Van de zogeheten ‘platte wratten’ – een vorm van HPV – is althans al tientallen jaren bekend dat het zo werkt.” Friedman is het daarmee eens, en zegt dat schurende verzorgingstechnieken "de huidbarrière kunnen beschadigen en het bovenste laagje van de al aanwezige wratten kunnen verwijderen, waardoor het virus zich een weg naar buiten kan werken, door de huidbarrière heen.” Kort samengevat: om waterwratten te vermijden heb je weinig aan een condoom, maar wel aan een flinke haardos onder de gordel.

Wat kan er op lange termijn gebeuren als je waterwratten hebt? Kan het gevaarlijk zijn?

Mwa, het is vooral ontzettend irritant. Voornamelijk omdat het virus zich zo makkelijk verspreidt, en we zo weinig weten over hoe dat gebeurt en onder welke voorwaarden. De ernstigste gevolgen zijn hooguit littekens, maar alleen wanneer je de geïnfecteerde gebieden openkrabt. “Door te pulken of te krabben vergroot je niet alleen het risico op verdere verspreiding, maar creëer je ook openingen voor bacteriële huidinfecties,” zegt Friedman. “De barrière is dan verbroken, waardoor je jezelf openstelt voor de smerige wereld waarin we leven.” Maar het meest rare en ironische gedeelte moet nog komen: ons eigen immuunsysteem doet er nauwelijks iets aan om waterwratten te bestrijden. “Soms krijg je een eczeemachtige uitslag, die 'molluscum dermatitis' heet, wat betekent dat je immuunsysteem de wratten aanvalt,” zegt Friedman. “Maar in de meeste gevallen wordt de infectie eigenlijk niet opgemerkt door het immuunsysteem, omdat het zo oppervlakkig in je huidcellen leeft.” Daarom kan het virus zich zo makkelijk verspreiden: niet omdat het zo sterk is, maar omdat het immuunsysteem er gewoon geen fuck om geeft.

Lekker is dat. Hoe behandel je waterwratten?

Laat ik het zo zeggen: vrijwel alle behandelmethoden zijn nogal vervelend. Behandelingen variëren van snijden, bevriezen, en wegbranden. Met zuur.

Met zuur?

Ja, maar wel met een onschuldig zuur: salicylzuur. Dat wordt ook gebruikt in huidverzorgingsproducten voor de behandeling van acne, likdoorns en andersoortige wratten. "Al deze behandelingen zijn bedoeld om de huid te vernietigen, de geïnfecteerde cellen te verwijderen en ze hopelijk te vervangen met nieuwe, niet-geïnfecteerde cellen," zegt High. Er zijn ook minder agressieve manieren om het probleem te behandelen, zegt hij, zoals imiquimodcrème. Daarmee kun je het immuunsysteem aansporen om toch nog actie te ondernemen. “Dat werkt soms wel, soms niet,” zegt High. “Een echt vaccin bestaat helaas nog niet.” Een andere optie is cantharidine, "een vloeistof die gewonnen wordt uit gemalen kevers." Het is een geurloze en pijnloze vloeistof die volgens hem "zeker minder pijnlijk is dan vloeibare stikstof," wat gebruikt wordt om waterwratten te bevriezen.