Is seksuele intimidatie normaal geworden in de mannelijke gay gemeenschap?

Na enkele jaren in Brussel, woont Alexandre Lopez Vela opnieuw in Luik en opnieuw loopt hij tegen dezelfde problemen aan als vroeger. De zoektocht naar zijn prince charming blijkt alles behalve eenvoudig in de provinciestad waar de vijver toch wat kleiner is, en bovendien zijn de prinsen die hij wél ontmoet lang niet altijd charmant. Alexandre vertelt met een bijtende ironie over zijn ontmoetingen; van ongewenste dick pics over oneerbare voorstellen (“100 euro voor je kwakje.”, “Mag ik je ongewassen slipje hebben?”, “Ik betaal je voor een hapje van je kak.”), tot verkrachting als rollenspel vanaf de eerste ontmoeting. Ook al zijn die anekdotes best komisch, toch komt het gevaarlijk dicht in de buurt van seksuele intimidatie.

Alexandre is de eerste om dit te erkennen, ook al blijft hij voorzichtig. “Als ik een heteroseksuele vrouw was geweest en ook maar één van deze dingen mij zou overkomen, had ik zeker weten #MeToo geroepen”. Is de mannelijke homoseksuele gemeenschap zo gewend geraakt aan seksuele intimidatie dat het normaal is geworden? Vijf jonge homoseksuele mannen, zowel daders als overlevers, getuigen over hun ervaringen.

Als jij slachtoffer werd van seksueel geweld, of iemand kent in die situatie, kan je informatie vinden en hulp zoeken via dit platform .

“Er zijn meerdere redenen waarom ik vroeger moeite had met het herkennen van seksuele intimidatie. Misschien wel omdat ik het zelf nooit echt als intimidatie ervaarde. Het besef dat bepaald gedrag niet “‘normaal’’ is, kwam bij mij pas redelijk laat. Ik werd me ervan bewust nadat ik er een artikel over had geschreven. Een vriend wees mij erop dat wanneer soortgelijke scenario’s zouden plaatsvinden tussen man en vrouw, de vrouw daar ongetwijfeld een melding van zou maken. Achteraf gezien denk ik dat ik me altijd te onzeker voelde om in te schatten wanneer iemands gedrag grensoverschrijdend werd. Ik besloot het meeste gewoon te vergeten en van me af te zetten.

Mijn eerste bezoek aan een datingapp was heel ongemakkelijk. Ik was nog maar 15 jaar oud toen ik mezelf besloot aan te melden bij de chatbox van Mobistar. Ik verzweeg natuurlijk dat ik minderjarig was. Een 35-jarige man, die beweerde ze “hoe jonger hoe liever te hebben”, begon mij direct lastig te vallen. Toen ik hem vertelde dat de interesse niet wederzijds was, werd ik overspoeld met bedreigingen. Hij zei dingen als “beantwoord mijn berichten, jij vieze hoer” en “als ik je vind dan zal ik je verkrachten”. Hierna volgde een periode waarin hij mij ongevraagd foto’s van zijn penis stuurde. Ik was volledig in shock. Terwijl ik nietsvermoedend mijn seksualiteit aan het ontdekken was, was daar ineens deze opdringerige en intimiderende man die mij uit het niets begon te beledigen. Voor een 15-jarige is het al moeilijk genoeg om al dat soort woorden over je heen te krijgen, laat staan het ontvangen van zulke foto’s. Ik had nergens om gevraagd.

Ik wil niet generaliseren, maar ik denk dat de mate van agressie binnen de mannelijke homogemeenschap vooral valt te verwijten aan het feit dat wij mannen zijn. Mijn hetero vrienden hoor ik nooit over perverse foto’s van vrouwen of ongevraagde berichten. Ik denk dat velen het gedrag gewoon goedpraten onder het mom van: “boys will be boys”. Alsof het prima is dat wij ons als roofdieren gedragen omdat het nou eenmaal bij onze mannelijkheid hoort. Bovendien zou ik liegen als ik zeg dat ik hier zelf nooit aan mee heb gedaan. Ik ben zowel het slachtoffer als de dader in dit verhaal.

Ik hoor het mezelf nog zeggen: “het is niet erg, deze man is gewoon wat lastig”. Zelf heb ik ook dick pics gestuurd en ik ben in sommige situaties veel te opdringerig geweest. Ik zou willen zeggen dat we op een bepaalde manier allemaal slachtoffer zijn van het systeem, maar dat kan ik niet, want daarmee zou ik ook mijn eigen gedrag goedpraten. Wanneer ik zoek naar een verklaring, kom ik al snel tot de conclusie dat seksueel geweld gebeurt “omdat het er nu eenmaal zo bij ons aan toe gaat”. Ik schaam me diep wanneer ik mezelf dat hardop hoor zeggen. Het laat duidelijk zien hoe we dat gedrag constant rechtvaardigen en normaliseren.”

“Ik wou dat ik kon vertellen hoe vaak ik slachtoffer ben geweest van seksuele intimidatie. Maar eerlijk gezegd ben ik de tel kwijtgeraakt. In zowel het echte leven als op datingapps zijn de aantallen niet te overzien. De agressieve ondertoon ligt diep verstrengeld in de homogemeenschap, maar er wordt nog altijd niet bij stilgestaan. Ik denk dat het voortkomt uit de grote seksuele vrijheid binnen de gemeenschap. Omdat seks zo erg wordt benadrukt, zijn mannen snel geneigd te denken dat iedere individu hier ook constant naar op zoek is. Ik hou ook van seks, maar ik vind het vreselijk wanneer iemand mij als een object ziet.

Toen de #MeToo-beweging opkwam, kon ik alleen maar denken aan al het goeds dat het met zich mee zou brengen. Ik vond het belangrijk dat vrouwen zich konden uitspreken. Op mijn 16e werd ik verkracht, dus ik weet goed hoe het voelt; al het leed dat erbij komt kijken en de impact die het heeft op je emotionele maar ook seksuele leven. Ik denk dat deze hashtag niet over is genomen door de homogemeenschap, omdat mannen niet worden gezien als slachtoffers. Ze zijn ook nog eens homo, dus het kan niemand iets schelen. Ik ben zelf ook niet altijd braaf geweest en ik heb vaak ongevraagd foto’s verstuurd. e zijn zo gewend geraakt aan deze situatie dat we het niet meer erg vinden. Zodra we een beetje zat zijn doen we er gewoon aan mee want ja, ‘iedereen doet het’.”

“Het aantal keer dat ik te maken heb gehad met seksueel geweld valt niet op een hand te tellen. Het komt veel voor op datingapps, met name op Grindr. In cafés en clubs gebeurt het minder vaak. Het eerste shockerende bericht kwam van een man die mij vroeg om hem in elkaar te slaan en de tweede van iemand die mijn pis wilde kopen. Om nog maar te zwijgen over alle naaktfoto’s die ik ontving, het leek op een gegeven moment wel de standaard voor een gesprek.

Ik denk dat het een manier is om anderen te laten zien hoe mannelijk je wel niet bent. Waarschijnlijk gebeurt het dus wel vaker binnen de homogemeenschap, omdat er een strijd ontstaat tussen mannen onderling. Datingapps zijn tegenwoordig een soort supermarkt waar je seks kunt kopen; waar mannen veranderen in producten. En doordat iedereen maar blijft consumeren, wordt het verkondigen van je verlangens en het sturen van naaktfoto’s de nieuwe norm. Veel jonge tieners, die nog naar zichzelf op zoek zijn, komen via apps voor het eerst in contact met de homogemeenschap. Hun “verwelkoming” kan er nogal heftig aan toe gaan.”

“Er zijn veel vormen van seksueel geweld, gelukkig heb ik de meest gewelddadige vormen nooit zelf meegemaakt. Wat ik wel heb ervaren is hoe moeilijk het kan zijn om je partner te vragen een condoom te gebruiken tijdens de seks. De meest traumatiserende gebeurtenis die ik heb meegemaakt was toen een jongen, die ik nauwelijks kende, zonder toestemming of waarschuwing ejaculeerde in mijn mond. Ik had hem ontmoet via Grindr en was doodsbang voor een soa.

Er is niks mis met wat sadomasochisme, zolang er maar goed over gepraat wordt op voorhand. Het kan dan wel gewelddadig overkomen, dat wil daarom niet zeggen dat er geen wederzijdse toestemming is — of tenminste nodig is. Wanneer iemand op het internet hardcore seks voorstelt, stoort dat me niet per se, zolang hij het maar op een beleefde manier vraagt. Op sommige platformen, zoals Grindr, waar het allemaal draait om seks, zou ik zelfs zeggen dat het onderdeel is van het spel. Je moet voorzichtig je woorden uitzoeken: iemand vertelde me ooit over zijn fantasie om mij te “verkrachten”, maar doordat hij het op die manier formuleerde, werd het gesprek vreselijk ongemakkelijk. Het is moeilijk om #MeToo zomaar te gebruiken voor relaties binnen de male gay community. De hashtag is niet alleen bedoeld voor vrouwen die zich verzetten tegen seksueel geweld, maar ook voor hun strijd tegen symbolisch en systematisch geweld op economisch, cultureel en sociaal gebied, waar ze dagelijks de nadelen van ondervinden. Homoseksuele mannen verkeren in een totaal andere situatie. De onderdrukking mag dan niet minder erg zijn, het komt wel degelijk op een andere manier tot stand.”

“Het is onmogelijk om een overzicht te geven van alle momenten waarop ik mogelijk slachtoffer ben geweest van seksueel geweld. Op zich is er niks mis met wat agressie in seksuele of romantische relaties met instemming, maar het wordt extreem problematisch wanneer er dingen gebeuren die iemand niet zo leuk vindt of erger, waar hij nooit mee ingestemd heeft. Er heerst een soort consensus dat seksuele agressie normaal is, dat we “gewoon jongens zijn” en dat we daarom soms losse handjes mogen hebben. Ik vind het erg om te zien dat de jonge nieuwkomers (je pikt ze er zo uit) overal ten prooi vallen en dat ze er vervolgens ook nog eens voor kiezen om dezelfde weg in te slaan. Het is een soort valkuil, want pas op latere leeftijd worden ze zich bewust van het leed dat hen is aangedaan. Het is moeilijk om het onderwerp bespreekbaar te maken, omdat het wordt gezien als een vorm van jaloezie. Aan de andere kant voelt het laf om er niks van te zeggen wanneer je weet wat er speelt.

Toch zit het probleem niet in de seks zelf: BDSM en golden showers kunnen zeer intens zijn en kunnen de onderlinge intimiteit in zekere mate versterken. Ook met het uitwisselen van foto’s is niks mis. Maar wanneer deze handelingen zonder wederzijdse toestemming plaats gaan vinden, wordt het onaanvaardbaar en kunnen we spreken van seksueel geweld.

Ik denk dat je het probleem generaliseert wanneer je zegt dat agressie gewoon deel uitmaakt van de homogemeenschap. Wat je wel kan zeggen is dat instemming, en dus ook grensoverschrijdend gedrag, anders wordt beleefd door de meerderheid van de homoseksuele mannen die ik ken. Homomannen staan erom bekend dat ze heel vrij omgaan met seks. “Je moet niet te snel geshockeerd zijn.” Die gedachte is zo wijdverbreid dat mannen die al snel overnemen wanneer ze hun intrede maken in het homomilieu, vaak al op hele jonge leeftijd.

We zijn in een vicieuze cirkel beland waarin we die gedachten blijven versterken en doorgeven, terwijl de gevolgen heel destructief kunnen zijn. We moeten het onderwerp bespreekbaar maken en de aannames die al jaren in omloop zijn ter discussie stellen. Binnen de gemeenschap moet een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen wat acceptabel is en wat niet. Er is nog een lange weg te gaan.”

Deze getuigenissen zijn verzameld in samenwerking met Arc-en-Ciel Wallonië.

In de afgelopen jaren kwam Grindr bekend te staan vanwege zijn laksheid tegenover intimidatie, maar je kunt nog steeds klachten indienen en melding maken van mensen die de richtlijnen overtreden.

Volg VICE België op Instagram en Facebook voor meer unieke verhalen over alles wat ertoe doet in de wereld.