Kakkerlakken zijn de toekomst

Tot dusver bestaan kakkerlakken vooral om mensen de stuipen op het lijf te jagen wanneer ze weer eens uit het niets over de badkamervloer langs je blote voeten schieten. Met gemak winnen ze van muggen de titel voor ’s wereld meest gehate en verafschuwde insect. En wanneer de zeeën ons uiteindelijk opslokken of we de aarde in een nucleaire spookplaneet hebben omgetoverd zijn het de kakkerlakken die de aarde zullen erven.

Maar kakkerlakken zijn allang niet meer slechts voer voor post-apocalyptische nachtmerries en de zolen van onze schoenen. Over de hele wereld worden kakkerlakken op boerderijen gefokt, als lekkernij gegeten en omgetoverd tot kakkerlak-cyborgs. De toekomst, in andere woorden, zal nog wat meer kakkerlakken bevatten dan vandaag de dag.

We starten, zoals wel vaker als we het over de toekomst hebben, in China. Dat is namelijk waar kakkerlakboerderijen booming business zijn, en waar de grootste operatie in die handel nu al meer dan tien miljoen kakkerlakken per keer oogst. Een recent stuk in de LA Times over de nieuwe sector ontdekte dat er in China al zo’n honderd kakkerlakboerderijen bestaan. En iedere week volgen er meer.

De boerderijen verkopen hun krioelende handelswaar aan cosmeticabedrijven en leveranciers voor traditionele medicijnenproducenten. Kakkerlakken zijn namelijk een zeer goedkope bron van eiwitten. De beestjes worden eerst verpulverd tot een eiwitrijk poeder en vervolgens verscheept. De handel is zo succesvol dat de prijs van kakkerlakken omhoog is geschoten – sinds 2010 is de prijs van een pond gestegen van anderhalve euro tot vijftien euro. Vijf farmaceutische reuzen kopen al die kakkerlakken in bulk op en drijven zodoende de prijs. Kakkerlakken zijn goeie handel, zogezegd.

De boerderijen zijn zo winstgevend dat ze inmiddels op zoek zijn naar andere afzetmarkten. Zo berichtte The Times dat “boeren hopen de vraag naar kakkerlakken omhoog te drijven door de beestjes te promoten als vis- en dierenvoeding en als delicatesse voor mensen.”

In veel delen van de wereld eten mensen al gedroogde kakkerlakken. Ik herinner me de straatmarkten in Bangkok waar ik enorme tassen vol kakkerlakken van hand zag wisselen. En de locals die ze wegwerkten alsof het zakken chips waren. Ook de VN pleit er de laatste tijd voor we meer insecten zouden moeten eten – ze zijn rijk aan proteïne en hebben weinig nodig om te groeien. En ze zijn duurzaam. Oftewel: we moeten er allemaal aan geloven en ons erover heen zetten dat kakkerlakken misschien wel de meest afzichtelijke beesten zijn die de evolutie ooit heeft voortgebracht.

Naast als voedsel van morgen te dienen worden kakkerlakken ook gehackt voor een allerlei toepassingen. Zo schreven we een tijdje geleden al over de RoboRoach, de doe-het-zelf-kit om van een kakkerlak je eigen cyborg te maken. Het is bizar hoe makkelijk het blijkbaar is om met de RoboRoach een levend insect je wil op te leggen. Met je smartphone welteverstaan.

Het feit dat die technologie blijkbaar al goedkoop genoeg was om voor $99 op Kickstarter te staan deed al menig wenkbrauw fronzen. Het maakte ons bovendien enthousiast over andere robot-kakkerlak-toepassingen. Wetenschappers denken nu bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om cyborg-kakkerlakken in te zetten in rampgebieden om daar overlevenden op te sporen. Ze zouden na een aardbeving door het puin kunnen kruipen om data te verzamelen en alvast het rampgebied in kaart te brengen voordat reddingswerkers ter plaatse zijn.

En dan zijn kakkerlakken ook nog eens belangrijke bronnen voor robotica-onderzoek. Kakkerlakken balanceren namelijk zonder hun hersenen te gebruiken, en dus wenden wetenschappers zich tot het insect om programma’s te leren hetzelfde te doen.

Ondertussen zijn wetenschappers van Harvard bezig echte robotkakkerlakken te maken. Zoals Michael Graham Richards opmerkt zouden die kleine robotjes op een dag ingezet kunnen worden om data over ecosystemen te verzamelen en in gebieden vervuiling te testen.

Voor een insect dat zoveel haat, horror en regelrechte afkeer in ons allen teweegbrengt lijken we toch behoorlijk geïnteresseerd om met de beestjes de toekomst in te gaan. Het spijt me dit te moeten zeggen, maar de toekomst zal krioelen van de kakkerlakken.