Waarom is daten tegenwoordig zo moeilijk?

Het was nog pril, maar Flo had een goed gevoel over Jack, een man met wie ze drie maanden aan het daten was. Ze hadden elkaar leren kennen op Hinge, nadat Flo voor Jacks pittige oneliners was gevallen. 

Hun eerste date – een paar drankjes na werk – was een van de leukste avonden die ze in tijden had gehad. Daarna spraken ze twee keer per week af: meer drankjes, diners, filmavonden – Jack nam Flo zelfs mee naar een feest in een loods met zijn beste vrienden. 

Ze plakten er nooit een label op – dat leek niet echt nodig te zijn – maar Flo begon altijd wel even te blozen als ze zijn naam op haar telefoonscherm zag verschijnen. Totdat Jack op een dag ineens niets meer van zich liet horen. Geen uitleg, geen antwoord: hij had Flo geblokkeerd, en de vinkjes bij haar WhatsApp-berichtjes naar Jack bleven eenzaam grijs. 

Als Flo, een 24-jarige publicist, er een jaar later op terugkijkt, zegt ze “Ik was ervan overstuur.” Net zoals elke dater in dit artikel spreekt ze anoniem om haar privacy te beschermen. “Maar dit soort dingen gebeuren de hele tijd. Het is niet de eerste keer dat ik ben geghost, en het zal ook niet de laatste zijn. Maar een deel van me denkt dan: waar doe ik het dan nog voor? Het laat me alleen maar minder met daten te maken willen hebben.” 

Flo’s opvattingen worden over het hele spectrum van alleenstaanden gedeeld die zich steeds meer teneergeslagen en afgemat voelen in hun moeizame zoektocht naar de liefde. Een Amerikaans onderzoek toonde aan dat vier op de vijf volwassenen “een vorm van emotionele vermoeidheid voelde” door online dating. Onderzoek van Hinge toonde aan dat 61 procent van hun gebruikers het moderne datingproces “overweldigend” vondt.

Het is iets wat Jasmin, een 28-jarige schrijver, de afgelopen drie jaar soms ook heeft gevoeld. Nadat ze haar vorige twee partners op school en op werk had ontmoet besloot ze eens een poging te wagen met datingapps. 

“Ik wissel steeds af tussen mentaliteiten van overvloed en schaarste,” legt ze uit. “Soms raak ik overweldigd omdat ik met zoveel mannen match. Het voelt bijna als een spel. Maar het aantal matches dat zich in daadwerkelijke, fatsoenlijke date-ervaringen uit is zo karig dat het soms voelt alsof er helemaal niks uit te halen valt.”

Sinds de opkomst van Tinder in 2012 hebben apps onze manier van daten drastisch veranderd. Ze zullen de komende tijd in ieder geval niet verdwijnen – 300 miljoen mensen hebben een datingapp-profiel, en in 2035 zullen meer mensen hun partner online hebben ontmoet dan in het echt. 

“Datingapps hebben het digitale landschap van daten veranderd omdat ze een hele reeks aan handige functionaliteiten kwamen, die ik ‘intimiteiten van gemak’ heb genoemd,” legt Dr. Rachel Katz uit, een digitale media-socioloog aan de Universiteit van Salford die datingapps onderzoekt. “Ze zijn vaak gebaseerd op afbeeldingen, mobiel, geolocatie, ze gebruiken een swipe-mechanisme, en ze hebben een ‘toestemming om te chatten’-functionaliteit. Mensen spelen een actieve rol in kiezen met wie ze willen matchen.”

“Mensen houden van het gemak dat deze functionaliteiten bieden. Maar dit gemak kan tegelijkertijd ook negatieve ervaringen opleveren: transactioneel taalgebruik, ghosting en objectificerend taalgebruik. Bovendien zijn er op datingapps minder sociale gevolgen van dit soort gedrag dan in echte interacties – het is mogelijk dat herhaaldelijke negatieve ervaringen kunnen leiden tot vermoeidheid wat betreft datingapps.”

“Keuzevermoeidheid, en de paradox van keuze, kunnen een deel van de reden zijn waarom mensen datingapps frustrerend vinden.” 

Het gemak van een hele hoop connecties hebben kan ten koste zijn van de kwaliteit van communicatie tussen matches, voegt psychotherapeut en relatietherapeut Hilda Burke toe. 

“Datingapps zorgen ervoor dat aanvankelijke matches op berichten gebaseerd zijn,” legt ze uit. “In zijn boek Silent Messages heeft Professor Albert Mehrabian de theorie ontwikkeld dat slechts 7 procent van betekenis wordt gecommuniceerd door wat we zeggen: 38 procent wordt door intonatie gecommuniceerd en 55 procent door lichaamstaal. Bij datingapps zijn we zo afhankelijk van berichten dat we slechts 7 procent meekrijgen van wat iemand bedoelt. Daardoor kan er ambiguïteit ontstaan. 

Deze breder wordende kloof van onzekerheid, en meerdere lagen van grijze gebieden, zouden kunnen bijdragen aan “slecht afgestemde doeleinden” tussen daters, voegt Katz toe. 

“Mensen gebruiken datingapps voor verschillende redenen zoals datingapp-toerisme, vluchtige seks, gesprekken aangaan om eenzaamheid tegen te gaan, je zelfvertrouwen een boost geven, en een partner voor de lange termijn vinden,” zegt ze. “Verschillende mentaliteiten, tijden en ruimtes hebben invloed op deze gebruiksdoeleinden. Er zijn ook conflicten over wanneer deze doeleinden duidelijk moeten worden gemaakt, en hoe – vandaar dat er wordt geghost, of dat het gesprek te vroeg een seksuele wending neemt.” 

Maar waarom is er nu steeds meer verzet tegen de datingcultuur? Misschien zijn alleenstaanden het zat na tien jaar lang een steeds vager niemandsland te hebben moeten ontdekken, legt Jodie Cariss uit, therapeut en oprichter van Self Space, een mentale gezondheidsdienst de regelmatig Slow Dating-evenementen organiseert. 

“De hoeveelheid onmiddellijke voldoening en keuze die mensen tot hun beschikking hebben, samen met de afstand die bij het gebruik van een app komt kijken, maakt het veel makkelijker om jezelf in de datingwereld te verschuilen zonder dat je te veel investeert in de mensen achter de apps,” zegt ze. “We worden meer verborgen en afgesloten, en daardoor wellicht eenzamer.”

Voor Flo is het in het begin van het gesprek een connectie moeten vormen haar minst favoriete aspect van het moderne datingproces. “Het voelt alsof zoveel van de conversatie gewoon opnieuw wordt gebruikt, het gesprek voelt hetzelfde,” legt ze uit. “Ik ben zelf niet heel erg van het berichten sturen. Maar als iemand met wie ik ben gematched me een dag lang geen berichten stuurt denk ik meteen dat ik geghost ben.”

Ghosten komt tegenwoordig steeds vaker voor. Uit een onderzoek dat dit jaar door de Universiteit van Georgia werd uitgevoerd bleek dat twee op de drie mensen wel eens een persoon met wie ze aan het daten waren hebben geghost – en zelf wel eens zijn geghost. 

“Het is vrij deprimerend dat het bijna vleiend voelt als iemand vriendelijk genoeg is om je überhaupt te laten weten dat ze geen vonk voelden,” legt Flo uit. “Het voelt alsof met iemand daten een beetje is alsof je een tab open hebt staan, en dat je die sluit als je er klaar mee bent. In een grote stad als Londen is het waarschijnlijk dat je een eerdere match nooit meer ziet – er zitten geen consequenties aan verbonden. Daardoor ben ik altijd op mijn hoede en houd ik mijn dates op armlengte.” 

Een dergelijk gebrek aan verantwoordelijkheid komt niet alleen voor bij hetero daters: Dan, die al vier jaar single is, heeft steeds meer “wreed” gedrag meegemaakt van de mannen met wie hij heeft gematched. 

“Het is bijna alsof mensen tegenwoordig voor content daten ofzo,” zegt de schrijver en verslaggever. “Ik heb mensen brutale screenshots van Grindr op social media zien delen, alleen maar om een paar likes te krijgen. Ik denk echt dat we een enorme verandering van ethiek in de datingwereld nodig hebben. We zijn in dit nare gat gevallen waarin we mensen slecht behandelen, alleen maar omdat het kan. We moeten onthouden dat we een persoon daten, niet een telefoonnummer.” 

Nadat Flo een reeks slechte dates heeft gehad heeft ze haar prioriteiten aangepast. Ze is het swipen beu en focust zich nu op reeds vastgelegde platonische relaties. “Ik was alleen tijdens de lockdown,” zegt ze. “Toen de maatregelen  minder zwaar werden wilde ik tijd doorbrengen met vrienden en familie en garant staan voor plezier, in plaats van dat ik wilde daten. Nu de levenskosten ook nog zijn gestegen geef ik liever geld uit aan ervaringen met vrienden dan aan dates die nergens heen gaan.” 

Jasmin voegt eraan toe dat ze er ook klaar mee is met alle tijdverspilling. “Ik sta ervoor open om mensen te ontmoeten, maar alleen als ik blij ben met hoe mijn leven nu is,” zegt ze. “Ik weet dat ik tijd moet investeren om iemand te leren kennen, maar ik heb mijn eigen woning, een goede baan en goede vrienden. Er zou iets speciaals op mijn pad moeten komen – maar we zijn allemaal een beetje terughoudend op dates, of zetten in op meerdere opties.”

“Ik ben de dystopische en klinische aard van datingsapps beu. De manier waarop apps als Hinge en Tinder je beperken en je proberen te laten betalen voor de premiumversie, alsof je na betaling ineens “De Ware” tegenkomt. Het voelt verkeerd dat het aanbod van mensen die je zou kunnen ontmoeten door apps wordt bepaald, dus ik probeer ze minder te gebruiken.” 

Jasmin is niet de enige die ervoor kiest om mensen in het echt te ontmoeten: in 2021 merkte Eventbrite een toename van 200 procent op in de aanwezigheid bij speeddating-evenementen. Apps zoals Thursday en Bumble proberen een hybride aanpak uit, door naast berichten sturen in de app ook echte evenementen aan te bieden. 

Dan geeft er meer de voorkeur aan om mannen in bars en clubs te ontmoeten, en vindt dat hij op die manier beter connecties kan vormen. Jasmin probeert tijdens evenementen en in de sportschool contact met mannen te leggen. 

“Daten is taai, maar de pandemie en de huidige levenskosten hebben ons laten zien dat we klaar en in staat zijn om de manier waarop we daten aan te passen,” legt Dan uit. “We blijven daten in de omstandigheden die voor ons beschikbaar zijn. Of dat nou op apps is of in het echte leven, of ergens daar tussenin. Hoe we daten wordt gevormd door het huidige milieu.”

Jasmin is het daarmee eens, en ze is er optimistisch over dat het algemene gevoel van teneergeslagenheid rondom daten tot een aardigere en meer bedachtzame manier van daten zal leiden. 

“Maar vermoeidheid bij daten zal altijd iets zijn waar iedereen mee om zal moeten gaan,” voegt ze toe. “Het zal altijd rommelig en gecompliceerd zijn, omdat mensen dat ook zijn. Het zal nooit iets zijn dat makkelijk en pijnloos verloopt.” 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.