Ik probeerde radicaal eerlijk te zijn tegen de jongens met wie ik datete

Wij mensen zijn verdomd goed in liegen. De meesten houden het nog geen tien minuten vol zonder te jokken.

Natuurlijk zijn de meeste alledaagse leugentjes vrij onschuldig en onschadelijk. Als ik een bekende op straat tegenkom en hij me vraagt hoe het gaat, zal ik altijd zeggen "prima" – ook als ik een kater heb, tweehonderd euro tekort kom voor de huur, en denk dat ik doodga omdat ik een rare uitslag op m'n buik heb. We liegen door "LOL" te typen als reactie op een grap die niet grappig was, en waar we helemaal niet hardop om moeten lachen. Tegen die persoon die beweert dat we elkaar al eens hebben ontmoet op een feestje, doen we alsof we 'm herkennen. Al deze leugens beschouwen we als acceptabel, als bevorderlijk voor het welzijn van de samenleving.

Dat geldt al helemaal als het op romantiek aankomt. Bij daten is liegen niet alleen de standaard, maar wordt het ook nog eens aangemoedigd. Iemand afwijzen door het mild te willen brengen is eigenlijk gewoon liegen. Dit is waar alle clichés vandaan komen: Ik wil onze vriendschap niet verpesten of ik ben nog niet over mijn ex heen of ik heb nu geen tijd voor een relatie. Meestal is dit gewoon lulkoek. We liegen om mensen niet te kwetsen, maar werkt dat eigenlijk wel?

Ik heb de afgelopen vier maanden zitten hopen op een relatie die er niet kwam, en ook nooit zal komen. Ik had in korte tijd gevoelens voor een jongen ontwikkeld en dacht dat dit wederzijds was.

In het begin zaten we nog erg op één lijn. Hij zei dat hij een relatie wilde, en ik wilde dat ook. Ik vatte dit op als een teken dat wij misschien wat moesten beginnen. Toen veranderde alles. Zodra ik dit belachelijke voorstel opperde, nam hij afstand van me. Vervolgens werd ik kwaad omdat hij me ontweek en mijn berichtjes niet meer beantwoordde. Ik haat het wanneer mensen me niet terug sms'en. Elke reeks aan ruzies leverde nieuwe redenen op waarom we niet zouden werken: ik kan je niet geven wat je wil, ik heb geen tijd, ik moet alles even op een rijtje zetten.

Maar mijn gevoelens waren zo sterk dat ik nog niet wilde opgeven. Ik wilde de smoesjes geloven. Ik wilde geloven dat hij me wel leuk vond, maar twijfelde om redenen die niets te maken hadden met zijn gevoelens voor mij. Nu het over is, besef ik me dat onze hele saga — en veel soortgelijke situaties uit mijn verleden — voorkomen had kunnen worden met één simpele truc: eerlijkheid.

In 1996 publiceerde Brad Blanton het boek Radical Honesty: How To Transform Your Life By Telling The Truth. Op zijn website beweert Blanton dat liegen de "voornaamste bron is van menselijke stress en de voornaamste oorzaak van angsten en depressie." Radicale eerlijkheid is een beweging geworden die mensen aanspoort altijd eerlijk te zijn — ook als deze eerlijkheid in het proces iemand pijn doet. Blanton schrijft: "Ik raad je aan de gevoelens van mensen te kwetsen. Ik raad je ook aan mensen te beledigen. We kunnen ons allemaal over iets kwetsends heenzetten en we komen er ook bovenop wanneer we worden beledigd." Er zit een kern van waarheid in deze woorden, maar toch lijkt dit nog wel makkelijker gezegd dan gedaan.

Denkend aan alle leugens die ik mannen heb verteld om m'n eigen hachje te redden, vraag ik me af of het allemaal beter was geweest als ik de waarheid had verteld. Zou ik minder opkroppen, minder gefrustreerd zijn, en uiteindelijk gelukkiger worden? Omdat ik het antwoord hierop niet wist besloot ik een experimentje radicale eerlijkheid voor mezelf te starten.

Ik begon een heel intens gesprek met de jongen die ik niet kon loslaten. Ik vertelde hem precies wat mijn gevoelens voor hem inhielden. Nog nooit was ik zo open geweest tegen iemand over hoe graag ik hem wilde. Door hem te vertellen hoe leuk ik hem vond, al wist ik dat het niet wederzijds was, leerde ik mijn eerste les over radicale eerlijkheid: eerlijkheid maakt je ontzettend kwetsbaar.

Daarna vroeg ik hem: "Wat zijn jouw gevoelens voor mij?" Les twee in radicale eerlijkheid: dat jij eerlijk bent betekent niet dat de ander dat ook is. Hij bleef maar om mijn nogal directe vraag heen draaien, bedacht smoesjes, en vertelde me uiteindelijk nog steeds niet wat ik moest horen. Ik realiseerde me op dat moment dat ik nog liever gekwetst werd dan dat er meer tegen me gelogen zou worden, wat leidde tot les nummer drie: closure is eigenlijk het verlangen naar de ongezouten waarheid, die zelden komt.

Een week later had ik een date. De jongen was op bijna elk vlak mijn type, maar hoe meer tijd we samen doorbrachten hoe meer ik afknapte op het feit dat hij eigenlijk niet echt iets deed met zijn leven. Ik haat mezelf voor het feit dat ik hier zo over oordeel, maar ik vind mensen met een passie heel aantrekkelijk en mensen zonder het tegenovergestelde. Ik kreeg de volgende dag een sms'je van hem met de vraag wanneer we elkaar weer zouden zien. Op dat moment wist ik wat er moest gebeuren. Ik moest radicaal eerlijk zijn. Of, met andere woorden, ik moest een bitch zijn.

Dit brengt me bij les vier: je moet accepteren dat je een klootzak kan zijn. Ik wist dat wat ik deed hem zou kwetsen, maar volgens de regels moest het zo gaan. Ik stuurde terug: "Jouw gebrek aan ambitie is een afknapper, en daarom zie ik mezelf niet met jou daten." Zijn reactie was: "Jezus, Alison" en dat was het dan. Ik voelde me slecht, maar met dat gevoel kwam ook een vlaag van opluchting. Dat gevoel zou ik nooit hebben gekregen na het ophangen van een leugen of een smoes. Het voelde niet goed hem te kwetsen, maar het voelde zuiverend om de waarheid te vertellen. We waren op de lange termijn allebei beter af op deze manier.

Sinds deze twee ervaringen besef ik me dat radicale eerlijkheid precies is wat het moderne date-landschap nodig heeft. Radicale eerlijkheid zou zo maar eens het ding kunnen zijn dat de problemen waar mensen mee kampen — zoals negeren, fuckboys, valse hoop, onhaalbare afsluiting, manipulatie en verwarring — oplost. Wanneer het op het alledaagse "hoe is het met je?" aankomt, vind ik nog steeds dat een beetje liegen oké is. Wanneer het op de romantiek aankomt daarentegen staat er meer op het spel, emotioneel en fysiek. Dat is waarom ik plechtig beloof door te gaan met radicale eerlijkheid tegenover de mannen met wie ik date. Ik heb namelijk niets te verliezen.