Hoe de full moon-party veranderde van hippieparadijs naar gewelddadige raveplek

Een wilde nacht ging dit niet meer worden. Het was één uur, op een benauwde vrijdagnacht. Ik liep door de drukte op het Haad Rin Nok-strand op Koh Phangan in Thailand, waar de full moon-party ooit begon. Het feest om me heen was goed op gang.

Beats schalden uit de speakers van de barretjes aan het strand. De frisse zeelucht werd vervuild met de ziekelijke geur van de goedkope drankemmers. Toen ik een dronken, met neonkleuren bekladde groep jongens zag poseren voor een vlammende hoepel, vroeg ik me even af waarom ik hier nou ook alweer was. Dit is niet wat ik wild noem.

Een paar meter verderop stond een groep meiden met hun iPhone’s te zwaaien, wachtend op de volgende die over een brandend touw zou springen. Ze branden zich natuurlijk.

Het werd me wel duidelijk dat het niet meer dezelfde 'vrije liefde hippie-bijeenkomst' was die hier dertig jaar geleden begon.

In 1988 waren de stranden nog verlaten. Als je je hand in de nacht door het water haalde, gaven de algen licht. Het water fonkelde bij daglicht, en had een prachtige turkoois-blauwe tint. Dat werd me tenminste verteld door Colin, die nu 54 jaar is en op dat moment op het nabijgelegen Koh Samui woonde. “Als je het water aanraakte, dan leek het alsof er overal diamanten en saffieren in het water zweefden,” vertelt-ie me via Skype, met een dik Glasgow’s accent.

In de avond was er geen elektriciteit. Het strand zat vol met wilde honden, en er was een soort van “angstaanjagende duisternis” die mensen weghield van het strand. Maar wanneer er volle maan was, kwamen er mensen om te feesten. Colin legt uit: “Als de maan tevoorschijn kwam werd het strand helemaal verlicht, en de honden zag je dan niet. Opeens waren er honderden mensen die ‘s nachts over het strand liepen.”

In oktober 1988 logeerden twee Nederlandse stoners in de bungalow van Colin op Samui. Ze kwamen op het idee om wat vrienden te verzamelen en te varen naar het bijna onbewoonde eiland Phangan, om te kijken wat er aan de hand was met volle maan. Met tien man, een krat bier, coke, wiet en paddo’s voeren ze naar het eiland.

Colin ging er een paar dagen later naartoe. Het zag er volgens hem uit als een holbewonerconventie. “Iedereen had sarongs aan, lange baarden en ze stampten de wiet fijn op kokosnoten,” lachte hij. Er stonden tenten in het gras onder de palmbomen, er werd getrommeld op bongo’s en akoestische gitaar gespeeld. Er brandde een vreugdevuur.

Terwijl de nacht viel en de maan helder werd begonnen de paddo’s hun werk te doen. De groep zat uren in een cirkel en praatten over existentiële dingen, zoals je doet als je aan de paddo’s bent. Daarna gingen ze naaktzwemmen.

Maar het duurde niet lang voor de sfeer veranderde. Colin keerde ongeveer een dag later terug naar Samui en de maand erna woedde er over de eilanden een territoriumoorlog, veroorzaakt door de nieuwe luchthaven die op Samui zou komen en de stijgende waarde van de grond.

“Er was opeens geweld,” legt hij uit. “Mensen werden beschoten. Ik schrok ervan dat iedereen die ik er kende een pistool had en niet bang waren om het te gebruiken. Een aantal vrienden die op Phangan waren gebleven dealden drugs en kregen ruzie met de lokale jongens die hen van het strand wegjoegen met machetes. Want als er iemand drugs zou dealen dan waren zij het wel.”

In april 1989 werden de originele full moon-hippiefeestjes op Koh Phangan steeds harder en heftiger doordat er eindelijk elektriciteit was, maar ook door een hoop drugs. In de loop der jaren veranderden die feesten tot de maandelijkse goudmijnen die het vandaag de dag zijn. Een feest trekt zo’n 30.000 bezoekers. Op oudejaarsavond is dat aantal zelfs het dubbele. Tegenwoordig zijn het gigantische nachtclubs in de openlucht, vergelijkbaar met feesten die je zou tegenkomen in Salou of Ibiza. Maar niemand heeft hier een connectie met het land waarin ze zich bevinden.

Jammer genoeg is geweld een logisch gevolg van drank, drugs en geld. Deze nachten zijn de laatste jaren een bron van misdrijven geworden.

Een 22-jarige Britse man werd in 2013 neergeschoten en vermoord in een bar op Koh Phangan toen hij in een gevecht terechtkwam tussen twee rivaliserende bendes. Een andere Britse toerist werd voor het laatst gezien op een full moon-party en was daarna tien jaar vermist. Een verdwijning die het onderzoeksteam van Norfolk en Suffolk nog steeds proberen op te lossen. Ook werd er een 31-jarige Israëlische man neergestoken en doodgeslagen in 2007 en zijn er een heleboel mensen verdronken.

Er zijn ontelbaar veel spoedklinieken op het eiland. Ik telde er vier bij het strand, een paar straten van elkaar verwijderd. Ik ging er een paar binnen en vroeg het medisch personeel hoe druk het daar was tijdens een full moon-avond. Een van hen lachte terwijl haar ogen groter werden. “Heel druk,” zei ze.

Haar gelach beschreef de tastbare duisternis die hier, op een plek zonder wetten en regels, in de lucht hangt. Het was iets waar ik herhaaldelijk voor werd gewaarschuwd toen ik met de lokale bevolking begon te praten ("wees voorzichtig met wie je praat", "let op wat je zegt") – een slecht voorgevoel dat Colin zoveel jaren daarvoor al had ervaren.

Zelfs als je je niets aantrekt van het geweld – want het gebeurt overal, toch? – kan je de milieuschade die veroorzaakt wordt door de duizenden mensen niet negeren. Het is een plek die niet alleen gezien wordt als afvalbak voor plastic bekers en gebroken glas, maar die ook als wc gebruikt wordt.

Een feestganger lachte terwijl hij mij beschreef hoe een dronken meid haar bikinibroekje naar beneden morrelde voor ze in de zee piste. Tegelijkertijd vertelde een barmedewerker dat “tijdens hoogtij het water al het afval laat aanspoelen op het strand. Er is zoveel afval en viezigheid overal.”

En toch, als het aan hem lag mogen de feestjes blijven doorgaan, zegt hij. Het levert te veel op voor de lokale economie. Een taxichauffeur wist het in cijfers uit te drukken: aan een typische full moon-nacht wordt 165 euro verdiend, terwijl ze op een gewone avond drieënhalve euro verdient. Een winkeleigenaar op het strand vertelde me dat ze genoeg verdient op één full moon-nacht om haar gezin de rest van de maand te voeden. Dit argument kan moeilijk genegeerd worden.

Elders werd mij door een plaatselijke reisagent verteld dat de politie probeert om "de reputatie van Ko Phangan op te schonen". De afgelopen maanden zijn er een aantal drugsinvallen geweest, zoals die in Reggae House in december en de maand erna in Bello Bar. Ook werden er een aantal illegale hostels gesloten.

De lokale bar beschreef dezelfde situaties aan me, zoals de politie die klaarstaat om herrieschoppers een nachtje in de cel te gooien. Hij vertelde me ook dat de honderd baht entree die feestvierders betalen bij een full moon-feest rechtstreeks naar de afvaldienst van de volgende dag gaat, die wordt georganiseerd door een lokale bedrijfsgroep die bestaat uit verschillende eigenaren van de strandbarretjes.

Andere mensen die ik sprak waren minder overtuigd dat de politie de orde probeert te handhaven en vertelden me verhalen waarin de politie samenwerkt met de lokale bendes.

Een paar dagen na het feest ging ik terug naar het strand en keek ik toe terwijl het opruimen doorging. Een groep lokale jongens liep het zand en de vuilnisbakken af, terwijl een drilboor op een bouwplaats de soundtrack vormde voor een handvol overgebleven feestgangers. Zij waren nog altijd aan het bakken onder de Thaise zon. Het zag er overal redelijk zielig uit, met hier en daar een overgebleven man die een aantal dagen op speed had gefeest. Zelfs nu het hier rustig was, werd duidelijk dat het dit strand was dat de wodka-emmers aantrok.

Waar we dertig jaar later mee opgezadeld zitten lijkt in niets meer op de originele full moon-feestjes. Maar toen ik ontdekte dat de lokale economie steeds meer afhankelijk werd van de toeristensector die dit soort volk aantrekt, heeft de lokale gemeenschap wel effectieve manieren ontwikkeld om te reageren op – en het opruimen van – de puinhoop die het met zich meebrengt.

En hé, als het ergens moet gebeuren, waarom niet alle waanzin op één strand houden, in plaats van de chaos los te laten op de rest van het land?