HPV: symptomen, behandelingen en feiten

Sorry dat ik diegene ben die het slechte nieuws brengt, maar het zit er dik in dat je ergens in je leven HPV hebt gehad, ook wel bekend als het humaan papillomavirus. Het is officieel geen 'aandoening', maar wel seksueel overdraagbaar. Om precies te zijn krijgt 80% van alle seksueel actieve mannen en vrouwen het vroeg of laat.

Is dat erg? Ja en nee. Ik zal het vertellen volgens de welbekende sandwich-formule: eerst het goede nieuws, dan het slechte nieuws, dan weer goed nieuws. Een broodje met doffe ellende, eigenlijk.

Waarschijnlijk weet je het niet. Het goede nieuws is dat, in de meeste gevallen, HPV vanzelf weer verdwijnt, zonder dat het tot enige problemen heeft geleid. Volgens gegevens van het Centers for Disease Control and Prevention is 90 procent van alle gevallen die betrekking op geslachtsorganen hebben binnen twee jaar weer weg, en merk je er niets van.

Het slechte nieuws is dat er wel veertig soorten HPV zijn, waarvan sommigen kunnen leiden tot genitale wratten of zelfs kanker. Als je een bobbeltje hebt ontdekt, of bobbels die samen opgehoopt zitten in een bloemkoolachtige vorm, is het verstandig om even hulp te zoeken.

Genitale wratten zijn gelukkig wel weer behandelbaar. Een dokter kan ze bijvoorbeeld bevriezen, schroeien of wegsnijden – onder verdoving, wees niet bang. Het type HPV dat deze wratten veroorzaakt is niet hetzelfde als dat kanker veroorzaakt, dus je hoeft in dat geval niet extra bang te zijn.

Oké, echt een licht verteerbaar broodje is het niet geworden, sorry. Ik doe ook maar mijn best.

Als het virus langer dan een paar jaar in het lichaam blijft zitten, kan het kanker veroorzaken. Tussen besmetting met HPV en het ontstaan van kanker zit meestal 15 jaar of meer. De meest voorkomende vorm die door HPV wordt veroorzaakt is baarmoederhalskanker; andere vormen zijn kanker rondom geslachtsorganen, in de keel en mondholte en in de slokdarm. Mensen met een zwak immuunsysteem hebben een groter risico om kanker te ontwikkelen door middel van HPV.

HPV wordt overgedragen via vaginale, anale en orale seks, maar niet uitsluitend. Een condoom helpt dus, maar is geen garantie dat je volledig beschermd zal zijn. Juist omdat je de symptomen pas jaren na de infectie kunt vertonen, kan het lastig zijn om te achterhalen wanneer de besmetting precies heeft plaatsgevonden.

Je kunt een HPV-infectie wel voorkomen door middel van vaccinatie. Sinds 2009 is HPV-vaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, waardoor meisjes in het jaar dat ze dertien worden, zullen worden uitgenodigd om gevaccineerd te worden – ze mogen nog geen seks hebben gehad voordat ze dit vaccin krijgen. Na vaccinatie is de kans dat je HPV oploopt volgens dit programma met 70 tot 80 procent afgenomen.